17-11-2024

Η απάντηση του αρχηγού των ινδιάνων στον πρόεδρο των ΗΠΑ (1855)

Το παρακάτω κείμενο αυτό αποτελεί την ιστορική απάντηση του αρχηγού των ινδιάνων Σκουάμις στον Πρόεδρο των ΗΠΑ που ζητά να αγοράσει τη γη της φυλής του.

Αν και γραμμένο το 1855, είναι σήμερα επίκαιρο όσο ποτέ. Η δυσαρμονία του ανθρώπου με τη φύση δεν ήταν ποτέ μεγαλύτερη όσο σήμερα. Η θυσία κάθε αξίας στο κέρδος δεν ήταν ποτέ πιο γενικευμένη. Η περιθωριοποίηση όλων των μη δυτικών τρόπων ζωής και σκέψης, που τόσα έδωσαν στην ανθρωπότητα, δεν ήταν ποτέ πιο αισθητή. Η απάντηση του ινδιάνου αρχηγού Seatle λέει τα αυτονόητα σε μια εποχή που έγινε κανόνας το παράλογο…

 

…προς τον πρόεδρο της ΗΠΑ Φραγκλίνο Πιρς:

Ο ουρανός που μας φαίνεται αιώνιος και αμετάβλητος, είχε πάντα ένα δάκρυ συμπόνιας

για το λαό μου τώρα όμως κάτι έχει αλλάξει.
Σήμερα ο ουρανός είναι καθαρός, αύριο ίσως σκεπαστεί με σύννεφα.
Τα λόγια μου όμως είναι σαν τα αστέρια που ποτέ δεν αλλάζουν.

Σ’ αυτά λοιπόν που θα πει ο Σιάτλ,μπορεί ο Μεγάλος Λευκός Αρχηγός της Ουάσινγκτον

να βασιστεί με σιγουριά.
Όπως βασίζεται στις εναλλαγές των εποχών.

Ο Μεγάλος Αρχηγός της Ουάσινγκτον μας στέλνει μήνυμα πως θέλει να αγοράσει
τη γη μας.
Καλοσύνη του, παρ’ όλο που ξέρουμε ότι δεν έχει ανάγκη τη φιλία μας.

Την πρότασή του πάντως θα τη σκεφτούμε καλά,γιατί ξέρουμε πως αν δε δεχτούμε,

ο λευκός θα θελήσει με τα όπλα ν’ αρπάξει τη γη μας.

Ρωτάω όμως :

Πώς μπορεί κανείς να πουλά ή να αγοράζει τον ουρανό
ή τη ζεστασιά της γης;

 

Η ιδέα μας φαίνεται περίεργη.
Επειδή ακριβώς δε μας ανήκουν ούτε η δροσιά του αέρα ούτε και η διαύγεια του νερού.
Πώς λοιπόν είναι δυνατόν να τα αγοράσετε;
Πάντως μην ανησυχείτε, θα πάρουμε την απόφασή μας.

Για το λαό μου… Καθετί πάνω σ’ αυτή τη γη είναι ιερό.

Κάθε λαμπερή πευκοβελόνα… Κάθε αμμουδερή ακρογιαλιά
Κάθε κομματάκι ομίχλης… Κάθε ξέφωτο στα σκοτεινά δάση
Στη μνήμη του λαού μου, κάθε βούισμα εντόμου, είναι ιερό.

 

Είμαστε κομμάτι της γης και αυτή πάλι ένα κομμάτι από μας.
Οι χυμοί που τρέχουν μέσα στα δέντρα μεταφέρουν τις μνήμες του ερυθρόδερμου ανθρώπου.
Τα ευωδιαστά λουλούδια είναι αδελφές μας.

Το ελάφι, το άλογο, ο μεγάλος αετός είναι τ’ αδέλφια μας.
Οι απότομες, ψηλές κορυφές, τα καταπράσινα λιβάδια, η ζεστασιά του αλόγου,

ο άνθρωπος, όλα ανήκουν στην ίδια οικογένεια.

Καταλαβαίνει λοιπόν τι μας ζητάει ο Μεγάλος Αρχηγός της Ουάσινγκτον
όταν μας παραγγέλνει ότι θέλει ν’ αγοράσει τη γη μας;

 

Γρήγορα θα κατακλύσετε όλη τη χώρα.
Ο Μεγάλος Αρχηγός μας παραγγέλνει ότι θα μας εξασφαλίσει ένα μέρος έτσι

που να μπορούμε να ζούμε άνετα μεταξύ μας.
Όπως ο πατέρας που αποφασίζει για τα παιδιά του.
Ξέρουμε όμως ότι ο λευκός δεν καταλαβαίνει τους τρόπους μας.

Ένα κομμάτι γης μοιάζει σ’ αυτόν μ’ ένα οποιοδήποτε άλλο κομμάτι γης,
γιατί είναι ένας ξένος που έρχεται μέσα στη νύχτα και παίρνει ό,τι έχει ανάγκη.

Η γη δεν είναι σύντροφός του αλλά εχθρός του.
Με την απληστία του θα την καταβροχθίσει
και δε θ’ αφήσει πίσω του τίποτα παρά μόνο έρημο.

Βρίσκουμε χαρά στα δάση…
Ίσως να μην το καταλαβαίνετε,
γιατί οι συνήθειές μας είναι διαφορετικές απ’ τις δικές σας.
Το πεντακάθαρο νερό που κυλά στα ρυάκια και στα ποτάμια
μεταφέρει στο διάβα του και το αίμα των προγόνων μας.
Το μουρμουρητό του είναι η φωνή τους.
Κάθε φευγαλέα αντανάκλαση του φωτός πάνω στο διάφανο νερό των λιμνών
εξιστορεί γεγονότα και παραδόσεις απ’ τη ζωή του λαού μας.

Τα ποτάμια είναι αδέρφια μας.
Σβήνουν τη δίψα μας, μεταφέρουν τα κανό μας και τρέφουν τα παιδιά μας.
Αν σας πουλήσουμε τη γη μας
μην ξεχάσετε να μάθετε και στα δικά σας παιδιά
πως τα ποτάμια είναι αδέρφια όλων μας.

Οι τρόποι μας είναι διαφορετικοί απ’ τους δικούς σας
Η όψη των πόλεών σας κάνει κακό στα μάτια του ερυθρόδερμου
Ο θόρυβος σας ταράζει τ’ αυτιά μας.
Αλλά αυτό μπορεί να συμβαίνει επειδή είμαι ένας άγριος και δεν καταλαβαίνω.
Όμως την αδικαιολόγητη απαίτηση σας ν’ αγοράσετε τη γη μας
θα τη σκεφτούμε προσεκτικά.

Αν δεχτούμε θα βάλω ένα όρο :
Ο λευκός άνθρωπος θα πρέπει να συμπεριφέρεται στα ζώα σα να ταν αδέρφια του.
Είμαι άγριος και δεν καταλαβαίνω γιατί ο λευκός αφήνει πίσω του Χιλιάδες Νεκρά Αγριοβούβαλα πυροβολώντας τα μόνο για το κέφι του μέσα από το σιδερένιο
άλογό του που καπνίζει,ενώ εμείς δε σκοτώνουμε παρά μόνο για να τραφούμε.

Τι είναι ο άνθρωπος χωρίς τα ζώα;
Αν εξαφανίζονταν όλα τα ζώα ο άνθρωπος θα πέθαινε
από μεγάλη πνευματική ερημιά.
Ό,τι συμβεί στα ζώα θα συμβεί σύντομα και στον άνθρωπο.

Ξέρουμε τουλάχιστον αυτό:
Η γη δεν ανήκει στον άνθρωπο. Ο άνθρωπος ανήκει στη γη.
Κι ακόμα πως εμείς δε δημιουργήσαμε τον ιστό της ζωής,
αλλά αποτελούμε μόνο μια ίνα μέσα σ’ αυτόν.
Αν προκαλέσουμε κάποια καταστροφή στον ιστό (της γης)
οι συνέπειες θα έρθουν και σε μας τους ίδιους.

Πρέπει να το πάρουμε απόφαση :
Η νύχτα και η μέρα δεν μπορούν να υπάρξουν μαζί την ίδια στιγμή.

Την αδικαιολόγητη απαίτηση του λευκού να αγοράσει τη γη μας θα τη σκεφτούμε καλά.
Όμως, ο λαός μου ρωτάει :
Τι θέλει να αγοράσει ο λευκός;

Γίνεται να αγοράσει κανείς τον ουρανό, η την γρηγοράδα της αντιλόπης;
Θα κάνετε λοιπόν τη γη ό,τι θέλετε επειδή ο ερυθρόδερμος θα υπογράψει

ένα κομμάτι χαρτί και θα το παραδώσει στο λευκό;
Τη στιγμή που δε μας ανήκει η δροσιά του αέρα και το άφρισμα του νερού…
γιατί επιμένετε να τ’ αγοράσετε;

Όλα μοιράζονται τον αέρα με την ίδια πνοή.
Τα ζώα, τα δέντρα, ο άνθρωπος μοιράζονται την ίδια ανάσα.
Ο αέρας που έδωσε στον παππού μας την πρώτη του αναπνοή
θα πάρει και τον τελευταίο του στεναγμό.

Ο λευκός δε φαίνεται να δίνει σημασία στον αέρα που αναπνέει.
Όπως ο άρρωστος που του έχει εξασθενίσει η όσφρηση.

Πουθενά στις πολιτείες του λευκού δεν υπάρχει μια ήσυχη ειρηνική γωνιά.
Δεν υπάρχει τόπος να σταθείς ν’ακούσεις το ξεπέταγμα των φύλλων την άνοιξη
ή το βουητό των εντόμων.

Αλλά τι μένει απ’ τη ζωή, αν ο άνθρωπος δεν μπορεί να αφουγκραστεί

το μοναχικό κάλεσμα του κοκκινολαίμη, ή τις συζητήσεις των βατράχων τη νύχτα

στη μικρή λίμνη;
Ίσως είμαι άγριος και δεν καταλαβαίνω.

Θα τη σκεφτούμε την πρότασή σας.
Δεν έχει σημασία που θα περάσουμε το υπόλοιπο της ζωής μας.
Τα παιδιά μας είδαν τους πατεράδες τους ταπεινωμένους.
Οι πολεμιστές μας ντροπιάστηκαν.
Μετά τις ήττες, περνούν τις ημέρες τους άσκοπα και δηλητηριάζουν τα κορμιά τους

με δυνατό ποτό.

Μετά από λίγους χειμώνες, μετά από λίγα φεγγάρια, κανένα παιδί των μεγάλων φυλών

δε θα μείνει για να πενθήσει ένα λαό,που κάποτε ήταν δυνατός και με πολλές ελπίδες,

όπως ο δικός μας σήμερα.

Τι να πενθήσω από τον αφανισμό του λαού μου;
Οι λαοί αποτελούνται από ανθρώπους και οι άνθρωποι έρχονται και φεύγουν όπως
τα κύματα της θάλασσας.

Ο καιρός της δικής σας παρακμής είναι ακόμα μακριά αλλά θα ρθει.
Κανείς δεν ξεφεύγει από το γραφτό του.
Μολύνετε το κρεββάτι σας και μια νύχτα θα πάθετε ασφυξία
από τα ίδια σας τα απορρίμματα.

Ο θεός σας προσφέρει κυριαρχία στα ζώα, τα δάση και στους ερυθρόδερμους
για κάποιον ιδιαίτερο λόγο.
Όμως αυτός ο λόγος είναι ένα αίνιγμα για μας.
Είναι κάτι που δεν καταλαβαίνουμε,
όταν όλα τα αγριοβούβαλα εξοντώνονται, τα άγρια άλογα δαμάζονται,
οι απόκρυφες γωνιές του δάσους μολύνονται από τους ανθρώπους
και η όψη των λόφων που είναι γεμάτη λουλούδια
γεμίζει από τα καλώδια του τηλεγράφου.

Που είναι η λόχμη; Εξαφανισμένη.

Που είναι ο αετός ; Εξαφανισμένος.
Αυτό είναι το τέλος της ζωής και η αρχή του θανάτου.

Όταν ο τελευταίος Ινδιάνος λείψει από τη γη, κι ο λευκός φέρνει στη μνήμη του το λαό μου σαν ένα θρύλο, οι ψυχές των νεκρών μας θα ταξιδεύουν σαν το σύννεφο πάνω στον κάμπο. Θα γεμίζουν τις ακρογιαλιές και θα φιλοξενούνται στα δάση που αγάπησαν όπως το μωρό που αγαπά τον χτύπο της μητρικής καρδιάς.

Ο λευκός δε θα ναι ποτέ μόνος σε αυτό τον τόπο.

Όλοι μοιράζονται τον αέρα με την ίδια πνοή.
Τα ζώα, τα δέντρα, ο άνθρωπος μοιράζονται την ίδια ανάσα.

Ας μεταχειριστεί λοιπόν το λαό μου με δικαιοσύνη και ειλικρίνεια
γιατί στους νεκρούς δεν λείπει η δύναμη.

Μίλησα για θάνατο;
Μα θάνατος δεν υπάρχει.

 

Μόνο η εναλλαγή των κόσμων.

                                   

1855 – Seatle Αρχηγός των ινδιάνων της φυλής Σκουάμις

 

Προσπάθησε να βρεις και να καταγράψεις τα επιχειρήματα του αρχηγού των ινδιάνων

17-11-2024

Νεοελληνικός Διαφωτισμός

Διάβασε το παρακάτω κείμενο :

 

“ Ο δούλος αδέλφια μου, δε γίνεται ποτέ ελεύθερος, αν δε γνωρίσει τι είναι η ελευθερία και όποιος αγνοεί τι είναι η ελευθερία αγνοεί το είναι του. Ο δούλος, πιστέψτε με αδέλφια, ποτέ δε σκέφτεται ότι είναι όμοιος με τον κύριο του, αλλά είναι σχεδόν βέβαιος ότι αυτός πρέπει να είναι δούλος και εκείνος κύριος. Άλλα πόσες φορές πρέπει να πω ότι η Ελευθερία είναι πιο αναγκαία και από την ίδια τη ζωή για τον άνθρωπο.

Αυτή τιμά την ανθρωπότητα.”

“ Δε σκεπάζει ο πλούσιος τις ανομίες του με το χρυσό; Δε χάνει ο πτωχός τα δίκαιά του εξαιτίας της έλλειψης του χρυσού; Γιατί ο ένας να ονομάζεται δούλος και ο άλλος κύριος; Γιατί ο πλούσιος να τρώει, να πίνει, να κοιμάται, να ξαφαντώνει, να μην κοπιάζει και να ορίζει, και ο πτωχός να είναι υποταγμένος, να δουλεύει πάντοτε, να κοιμάται καταγής, να διψά και να πεινά;”

 

Ποια βασική ιδέα προβάλλει αυτό το κείμενο ;

Τι πρέπει να συμβεί σε ένα δούλο για να επιθυμήσει να είναι ελεύθερος;

Από πού να εμπνεύστηκε ο συγγραφέας του ;

Ποιος να έγραψε άραγε αυτό το κείμενο ;

 

Η Ελληνική Νομαρχία εκδόθηκε το 1806 ανώνυμα στην Ιταλία και ο συγγραφέας του βιβλίου παραμένει ακόμη άγνωστος. Είναι ένα βιβλίο αφιερωμένο στη μνήμη του Ρήγα Φερραίου, διαποτισμένο από τις ιδέες του Διαφωτισμού και γραμμένο με έντονο πάθος. Ο ανώνυμος Έλληνας εκδηλώνει την ελληνολατρία του με συχνές αναφορές στους αρχαίους και επιτίθεται εναντίον όλων εκείνων, που, ταυτίζοντας τα συμφέροντα τους με αυτά των Οθωμανών, φέρονται στους φτωχούς ραγιάδες με μεγάλη σκληρότητα, ενώ είναι δουλοπρεπείς προς την οθωμανική εξουσία.

Ταυτόχρονα ο ανώνυμος καλεί τους Έλληνες της διασποράς να επιστρέψουν στην πατρίδα και να βοηθήσουν το λαό με τις γνώσεις και τις ικανότητες που απέκτησαν στην ξενιτιά. Σκοπός του είναι να αφυπνίσει τους υπόδουλους Έλληνες, ώστε να ξεσηκωθούν και να απελευθερωθούν από τον τουρκικό ζυγό, αλλά και από κάθε άλλο ζυγό που πιέζει τον άνθρωπο (αμάθεια, προλήψεις, κοινωνικές αδικίες ). Η Ελληνική Νομαρχία αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα έργα του Νεοελληνικού Διαφωτισμού.

 

Κατά τον 18ο και στις αρχές του 19ουαιώνα οι ιδέες και τα κηρύγματα του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού κυριαρχούσαν στη Δυτική Ευρώπη. Οι νέες φιλελεύθερες και ριζοσπαστικές ιδέες έφτασαν γρήγορα και στους Έλληνες υπόδουλους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας δυναμώνοντας την επαναστατική τους διάθεση. Η πνευματική αυτή δραστηριότητα ονομάστηκε Νεοελληνικός Διαφωτισμός.

 

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός είναι ιδεολογικό και πνευματικό ρεύμα που επιχείρησε να μεταφέρει τις ιδέες και τις αξίες του ευρωπαϊκού διαφωτισμού, στην πνευματική ζωή του ελληνισμού.

Αδαμάντιος Κοραής

Ο Αδαμάντιος Κοραής γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1748. Ο πατέρας του ήταν Χιώτης έμπορος και δημογέροντας. Πολλοί από την οικογένεια του ήταν άνθρωποι των γραμμάτων. Ο Κοραής σπούδασε στη Σμύρνη (ελληνικά, εβραϊκά, λατινικά), την Ολλανδία (αρχαία ελληνική γραμματεία, θετικές επιστήμες και ξένες γλώσσες) και τη Γαλλία (ιατρική). Οι προσπάθειες του να γίνει έμπορος απέτυχαν. Ποτέ δεν άσκησε την ιατρική. Κέρδιζε τη ζωή του από τις μεταφράσεις και τις αντιγραφές που έκανε για τρίτους. Από το 1782 και ως το θάνατο του στα 1833 έζησε στη Γαλλία. Ο Κοραής πίστευε ότι η διάδοση της ελληνικής παιδείας προετοίμαζε τους Έλληνες για την απελευθέρωση και τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου και δημοκρατικού κράτους. Έγραψε, μετέφρασε και εξέδωσε βιβλία για να προετοιμάσει πνευματικά μια τέτοια επανάσταση. Όταν ξέσπασε η επανάσταση, ενθουσιάστηκε, αλλά πίστευε ότι ήταν πρόωρη. Πίστευε δηλαδή ότι ο ελληνικός λαός δεν ήταν ακόμη αρκετά μορφωμένος και προετοιμασμένος για να φτιάξει ένα δημοκρατικό κράτος.  Ο Κοραής είναι ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του νεοελληνικού διαφωτισμού, πρωτοπόρος στην έκδοση έργων αρχαίας ελληνικής γραμματείας και υποστηρικτής της καθαρεύσουσας.

 

16-11-2024

Κολάζ με διαφημίσεις στην τάξη

15-11-2024

Ο ΜΑΓΝΗΤΗΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΖΕΤΑΙ

Πείραμα στην τάξη: το μαγνητικό πεδίο δύο ραβδόμορφων μαγνητών με τη χρήση ρινίσματος σιδήρου

 

14-11-2024

Ο ΜΑΓΝΗΤΗΣ

13-11-2024

Παροικίες και παραδουνάβιες ηγεμονίες

Παρατηρώ και σχολιάζω το παρακάτω βιβλίο.

Οι άνθρωποι πάντοτε ταξίδευαν. Άλλαζαν τόπο κατοικίας είτε από επιλογή είτε από ανάγκη. Στα χρόνια της Οθωμανικής αυτοκρατορίας πολλοί κάτοικοι της αναζήτησαν καλύτερη τύχη σε άλλα μέρη. Κυρίως στην Ιταλία στη δυτική Ευρώπη, τη Ρωσία και την Αίγυπτο.

Μορφωμένοι βυζαντινοί και αριστοκράτες διέφυγαν στην Ιταλία την εποχή της Αναγέννησης. Τότε δηλαδή που οι γνώσεις τους ήταν περιζήτητες.

Σε άλλες στιγμές οι πολεμικές συγκρούσεις δημιουργούσαν κύματα προσφύγων. Ένα παράδειγμα μας δίνουν εκείνοι οι ροδίτες που αποφάσισαν να ακολουθήσουν τους αφέντες τους, τους Ιωαννίτες ιππότες όταν αυτοί έχασαν το νησί από τον Οθωμανικό στρατό. Ιππότες και Ροδίτες ταξίδεψαν για τη Μάλτα όπου εγκαταστάθηκαν μόνιμα.

Ένας ακόμη λόγος μετανάστευσης ήταν το εμπόριο και η ναυτιλία. Όσο αυτά αναπτύσσονταν τόσο μεγάλωνε η ανάγκη για αντιπροσώπους στις ξένες πόλεις.

Για να μπορέσουν να κάνουν τη δουλειά τους καλά, οι αντιπρόσωποι θα έπρεπε να γνωρίζουν τη γλώσσα, τις συνήθειες, τις αγορές και τους ανθρώπους. Όλα αυτά σήμαιναν μια σχετικά μόνιμη εγκατάσταση στον ξένο τόπο. Με τον τρόπο αυτό στα μεγάλα εμπορικά κέντρα της Ευρώπης δημιουργήθηκαν οργανωμένες ελληνικές κοινότητες. Τις κοινότητες αυτές τις λέμε παροικίες.

Οι Έλληνες των παροικιών βοήθησαν πολύ στην ανάπτυξη των ελληνικών σχολείων στην Οθωμανική αυτοκρατορία και στη μεταφορά των νέων γνώσεων και των νέων ιδεών του διαφωτισμού.

Πολλοί Έλληνες κατοίκησαν σε πόλεις που βρίσκονταν κατά μήκος των εμπορικών δρόμων που διέσχιζαν τη Βαλκανική και την Ευρώπη.

Χάρτης των εμπορικών δρόμων και των σημαντικών ελληνικών παροικιών

 Πού εγκαταστάθηκαν:

1.Έλληνες από τον Πόντο μετακινήθηκαν στον Καύκασο και την Κριμαία ιδρύοντας παροικίες, με γνωστότερη την Οδησσό.

Οδησσός 19ος αιώνας

2.Οι Έλληνες από τη Μακεδονία εγκαταστάθηκαν κυρίως στη Βιέννη, την Τεργέστη, τη Σερβία και την Ουγγαρία, όπου ασχολήθηκαν με το εμπόριο βαμβακερών, δερμάτων, χαλιών και άλλων ειδών.

ΤΕΡΓΕΣΤΗ

3. Έλληνες, που εγκαταστάθηκαν στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες, τη Βλαχία και τη Μολδαβία, περιοχές που κυβερνούσαν Φαναριώτες ηγεμόνες.

ΠΑΡΑΔΟΥΝΑΒΙΕΣ ΗΓΕΜΟΝΙΕΣ

Παραδουνάβιες ηγεμονίες ονομάζονταν οι ανατολικές βαλκανικές χώρες δίπλα στον ποταμό Δούναβη, η  Μολδαβία και η Βλαχία, που αποτελούσαν τότε τμήματα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Οι παραδουνάβιες αυτές χώρες αποτελούσαν για τους Έλληνες τόπους φιλόξενους στους οποίους μετανάστευαν και εγκαθίσταντο μόνιμα  ως λόγιοι, κληρικοί, έμποροι.
Έτσι μαζί μ΄ αυτούς ξαπλωνόταν και ο ελληνικός πολιτισμός σ΄ αυτές  με την υποστήριξη και των Φαναριωτών Ηγεμόνων

Οι παραδουνάβιες ηγεμονίες αποτελούσαν κυρίως καταφύγιο όλων των καταδιωγμένων από τους Οθωμανούς Ελλήνων και τούτο για ένα σπουδαίο λόγο. Σύμφωνα με τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου (1812) η Τουρκία δεν είχε το δικαίωμα μεταφοράς στρατού στις χώρες αυτές χωρίς προηγούμενη άδεια της Ρωσίας. Οποιαδήποτε παραβίαση αυτού του όρου θα προκαλούσε Ρωσοτουρκικό πόλεμο.

Νικόλαος Μαυροκορδάτος. Ο πρώτος Έλληνας που έγινε ηγεμόνας της Μολδοβλαχίας το 1709

πηγές :

http://el.wikipedia.org/

http://st22npsyhicko.blogspot.gr/

 

12-11-2024

Κριτήρια διαιρετότητας

Κριτήρια διαιρετότητας

Ας θυμηθούμε τα κριτήρια διαιρετότητας:

  • Ένας αριθμός διαιρείται με το 2 αν τελειώνει σε 0,2,4,6,8
  • Ένας αριθμός διαιρείται με το 5 αν τελειώνει σε 0 ή 5
  • Ένας αριθμός διαιρείται με το 3 αν το άθροισμα των ψηφίων του διαιρείται με το 3
  • Ένας αριθμός διαιρείται με το 9 αν το άθροισμα των ψηφίων του διαιρείται με το 9
  • Ένας αριθμός διαιρείται με το 4 αν τα δύο τελευταία ψηφία του διαιρούνται με το 4
  • Ένας αριθμός διαιρείται με το 25 αν τα δύο τελευταία ψηφία του διαιρούνται με το 25
  • Ένας αριθμός διαιρείται με το 10, 100, 1000… αν τελειώνει σε 0, 00, 000 … αντίστοιχα

Για εξάσκηση μπορείς να κάνεις κλικ για να παίξεις το παιχνίδι

 

09-11-2024

Κλέφτες και αρματολοί

Παρατήρησε την εικόνα. Πρόκειται για ένα ραγιά. Υπάρχει κάτι που σου κάνει εντύπωση;

 

Θυμόμαστε ότι ανάμεσα στα άλλα, οι ραγιάδες απαγορευόταν να ιππεύουν άλογα και να οπλοφορούν.

Κάνουμε υποθέσεις για τα όπλα της εικόνας και την κατοχή τους από ένα ραγιά.

 

Διαβάζουμε προσεκτικά το παρακάτω δημοτικό – κλέφτικο τραγούδι:

Κάτω στου βάλτου τα χωριά
Ξηρόμερο και Άγραφα
Και στα πέντε βιλαέτια
Φάτε, πιείτε μωρ’ αδέρφια.

Εκεί είν’ οι Κλέφτες οι πολλοί
ούλοι ντυμένοι στο φλουρί
κάθονται και τρων και πίνουν
και την Άρτα φοβερίζουν.

Βρε Τούρκοι κάτσετε καλά
γιατί σας καίμε τα χωριά!
Γρήγορα το αρματολίκι
γιατ’ ερχόμαστε σα λύκοι.

Βιλαέτι : μεγάλη διοικητική περιοχή/περιφέρεια της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Για παράδειγμα, υπήρχαν τα Βιλαέτια Θεσσαλονίκης, Μοναστηρίου, Κοσσυφοπεδίου, κτλ.

Διακρίνετε κάποια απειλή ; Σε ποιο στίχο ; Τι να ήταν αυτοί οι κλέφτες ; Τι ζητάνε στο τέλος του τραγουδιού ;

 

Οι κλέφτες  αναγκάζονταν ή επέλεγαν να καταφύγουν στα βουνά, όπου για να επιβιώσουν επιδίδονταν στη ληστεία. Συχνά είχαν την υποστήριξη των απλών κατοίκων στα χωριά που τους αγαπούσαν για τη θαρραλέα στάση τους απέναντι στους Οθωμανούς. Οι κλέφτες ήταν συνηθισμένοι στον πόλεμο και στο χειρισμό των όπλων, υμνήθηκαν για την τόλμη τους στα κλέφτικα τραγούδια και βοήθησαν αργότερα στην Ελληνική Επανάσταση. Αντίστοιχες ένοπλες ομάδες ανυπάκουων υπήρχαν σε όλα τα Βαλκάνια στα χρόνια της Τουρκοκρατίας- χαϊντούκοι στη Σερβία, χαϊντούτοι στη Βουλγαρία.

 

Κλέφτες και φαινόμενα ληστείας υπήρχαν στη Βαλκανική χερσόνησο από παλιά, πριν ακόμη έρθουν οι Οθωμανοί.

Οι κλέφτες ζούσαν στα βουνά και μάλιστα στις πιο δυσπρόσιτες περιοχές τους, για να μη μπορεί η οθωμανική εξουσία να τους ελέγχει .

Ζούσαν μαζί συνήθως 30 με 50 κλέφτες, σε πολύ σκληρές συνθήκες, όπως φαίνεται και από το παραδοσιακό τραγούδι παρακάτω. Ζούσαν από την κλοπή και τον πόλεμο.

Ακόμη κι όταν δεν συγκρούονταν βρίσκονταν σε επιφυλακή ή ασκούνταν στο πέταγμα της πέτρας, στο τρέξιμο, στο άλμα και τη σκοποβολή.

 

Οι αρματολοί ήταν ένοπλες ομάδες οργανωμένες από την οθωμανική διοίκηση για την τήρηση της ασφάλειας και την καταπολέμηση της ληστείας.

 

ΣΧΕΣΕΙΣ ΑΡΜΑΤΟΛΩΝ – ΚΛΕΦΤΩΝ

Συχνές ήταν οι συγκρούσεις αρματολών και κλεφτών. Μια ομάδα κλεφτών μπορούσε να έρθει σε συμφωνία με την οθωμανική εξουσία και να πάρει ένα αρματολίκι, να γίνουν δηλαδή υπεύθυνοι για την τήρηση των νόμων. Όταν η συμφωνία χαλούσε, η ίδια ομάδα μπορούσε να γίνει ξανά κλέφτικη. Ο σουλτάνος φρόντιζε να παραμερίζει τους αρματολούς, που αποκτούσαν ιδιαίτερη δύναμη. Τότε αυτοί ξαναγίνονταν κλέφτες. Συχνά κλέφτες και αρματολοί συνεργάζονταν με αποτέλεσμα οι λέξεις κλέφτης και αρματολός να σημαίνουν το ίδιο πράγμα.

 

Βασικό λεξιλόγιο για τους κλέφτες

Λημέρι: η έδρα μιας κλέφτικης ομάδας, συνήθως βρισκόταν σε φυσικά οχυρωμένη θέση.

Καπετάνιος: ο αρχηγός της κλέφτικης ομάδας.

Πρωτοπαλίκαρα: έμπιστοι σύντροφοι του αρχηγού.

Καραούλι: σκοπιά, φρουρά

Γιουρούσι: ομαδική και μάλλον ανοργάνωτη επίθεση

Χωσιά: ενέδρα, παγίδα

Μπαϊράκι: σημαία

Αρματολίκι : η περιοχή που εξουσίαζαν οι αρματολοί και στην οποία ήταν υπεύθυνοι για την τήρηση της τάξης

 

Κλέφτικα τραγούδια

Τα κλέφτικα τραγούδια ως διακριτό είδος των δημοτικών τραγουδιών  πήρε το όνομά του από το περιεχόμενο των στίχων του. Τα κλέφτικα τραγούδια είναι δημιουργήματα μιας συγκεκριμένης περιόδου  μετά τον 16ο αιώνα και στα θέματά τους περιγράφεται η δράση των κλεφτών και των αρματολών.

 Στους στίχους εγκωμιάζεται η ζωή, τα κατορθώματα, η νικηφόρα μάχη ή ο ένδοξος θάνατός τους. 

Στα κλέφτικα τραγούδια αποτυπώνονται στιγμές από τη δράση των ομάδων αυτών. Πρόκειται κυρίως για περιστατικά ένοπλης αντιπαράθεσης κλέφτικων ομάδων με αρματολικές, αλλά και όψεις από τη ζωή τους γενικότερα. 

 

Μαύρη μωρέ πικρή η ζωή που κάνουμε

Παλικάρι σε πορεία, έργο του Th.leblanc, Πινακοθήκη Μουσείου Πύλου

εμείς οι μαύροι κλέφτες, εμείς οι μαύροι κλέφτες.

Όλη μωρέ, όλη μερούλα πόλεμο.

Όλη μερούλα πόλεμο το βράδυ καραούλι.

Με φό μωρέ με φόβο τρώμε το ψωμί.

Με φόβο τρώμε το ψωμί, με φόβο περπατάμε.

Το χε- μωρέ, το χέρι μου προσκέφαλο

το χέρι μου προσκέφαλο και το σπαθί μου στρώμα,

και το σπαθί μου στρώμα και το σπαθί μου στρώμα,

Ποτέ μωρέ, ποτέ μας δεν αλλάζουμε.

Ποτέ μας δεν αλλάζουμε και δεν ασπροφορούμε.

Οι αντιθέσεις που αναπτύσσονται στους διαλόγους των κλέφτικων τραγουδιών είναι μεταξύ πλούσιων κατά φτωχών ή κυρίων κατά δούλων, γαιοκτημόνων κατά μικροκαλλιεργητών, αρχόντων κατά ραγιάδων.

Εγώ ραγιάς δε γένομαι, Τούρκους δεν προσκυνάω,

δεν προσκυνώ τους άρχοντες και τους κοτζαμπάσηδες,

μον’ καρτερώ την άνοιξη, να ’ρθουν τα χελιδόνια,

να βγουν οι βλάχες στα βουνά, να βγουν οι βλαχοπούλες

 

Πηγή για τα κλέφτικα τραγούδια : http://el.wikipedia.org/

06-11-2024

Υλικά σώματα

Οι παρουσιάσεις και τα κειμενάκια που θα βρεις εδώ θα σε βοηθήσουν να κατανοήσεις καλύτερα τα μαθήματα που ακολουθούν. 

πηγές : 

http://anoixtosxoleio.weebly.com,  http://eclass31.weebly.com,  http://www.slideboom.com

http://www.sciencekids.co.nz

 

 

Δομή της ύλης

Οτιδήποτε υπάρχει στο σύμπαν είναι ύλη. Η Γη, οι θάλασσες, ο αέρας, ο Ήλιος, τα άστρα. Καθετί που o άνθρωπος παρατηρεί, που μπορεί να το αγγίζει ή να το αισθανθεί είναι ύλη.
Η ύλη μπορεί να μετατραπεί σε ενέργεια και η ενέργεια σε ύλη. Ύλη και ενέργεια βάση της ισορροπίας στο σύμπαν.

Υλικά σώματα είναι όλα τα σώματα που έχουν μάζα (ποσό ύλης) και καταλαμβάνουν χώρο (όγκο).

Μόριο
Το μόριο είναι το μικρότερο σωματίδιο της ύλης που διατηρεί τις ιδιότητες του σώματος στο οποίο ανήκει.
Η ζάχαρη είναι γλυκιά. Το ίδιο και το μόριο της, αν μπορούσαμε να το απομονώσουμε.
Άτομο 
Τα μόρια αποτελούνται από ακόμη μικρότερα σωματίδια, τα άτομα. Άτομο είναι το μικρότερο σωματίδιο της ύλης που μπορεί να συνδυαστεί με άλλα άτομα και να σχηματίσει μόρια.
Τα άτομα αποτελούνται από ακόμα μικρότερα σωματίδια, τα πρωτόνια, τα νετρόνια και τα ηλεκτρόνια.

 

Ιδιότητες των υλικών σωμάτων

Οι ιδιότητες των υλικών σωμάτων μας βοηθούν να τα περιγράψουμε.

 

Η φυσική κατάσταση των υλικών σωμάτων

Τα μόρια των υλικών σωμάτων κινούνται συνεχώς. Ανάλογα με το πόσο κινούνται
και σε πόσο κοντινές αποστάσεις βρίσκονται μεταξύ τους, τα σώματα είναι στερεά, υγρά ή αέρια.

Ψηφιακή εξάσκηση

 

Κάνε κλικ στο μπαλόνι και προσπάθησε να βάλεις το κάθε υλικό σώμα εκεί που ταιριάζει
(στερεά – solids, υγρά – liquids, αέρια – gases)

 

Δες τη θέση και την κίνηση των μορίων στα στερεά (solid), τα υγρά (liquid) και τα αέρια (gas) :

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 Ογκομετρικά δοχεία

 

03-11-2024

Ο πολύ λαίμαργος λύκος που έφαγε το δάσος

Ένας λύκος μια φορά

έφαγε το δάσος μονομιά.

Συνέχισε να τρώει

Μέσα στα λαγκάδια

έφαγε ως και τα σαπούνια τα αρκάδια.

Έφαγε όλα τα ζώα,

όλα τα φύλλα,

όλα τα χορτάρια

που πάνω έχουν κουκουνάρια.

Όλους τους δασοφύλακες,   

όλους τους πεζοπόρους

και άλλους διαφόρους

όλες τις πέτρες,

όλους τους θάμνους,

όλες τις λίμνες.

 

Τους λαγούς, τις αλεπούδες

κι όλες τις καφέ αρκούδες.

Κατάπιε τα δηλητηριώδη φίδια

και του δασοφύλακα τα φρύδια

Έφαγε όλα τα δέντρα,

τίποτα δεν άφησε,

του φούσκωσε το σώμα

βυθίστηκε στο χώμα.

Κατάπιε όλες τις ρίζες, θα ‘ψαχνε για πίτσες

πετάχτηκε έξω κι έφαγε

όλες τις παπαρουνίτσες.

Και δεν έμεινε ούτε ζωάκι

ούτε ένα σκουληκάκι,

ούτε πρασινάδα

ν’ αναπνεύσουν οι τουρίστες.

«Αχ! Ερημιά σημαίνει

ησυχία χωρίς ποδοπατητά

και χωρίς πολλά πουλιά».

Μύριζε τον αέρα διαρκώς

Κατάλαβε ότι έρχεται κυνηγός

Μάλλον απέτυχε παταγωδώς!

Και να,

έρχονται οι κυνηγοί

αχ τώρα τι θα συμβεί;

Είδε τους κυνηγούς

Άκουσε και πυροβολισμούς!

«Θα πεθάνω» ο λύκος φωνάζει

κυνηγούς βλέπει και τρομάζει

έκανε προσευχές, μα που να τρέξει

έπρεπε από πριν να είχε προσέξει

έφαγε και το φίλο του τον Αλέξη

μετά του πονούσε η κοιλιά

δεν ήξερε τι να κάνει

κι απ’ την ανησυχία του

ένιωσε ότι του ανακατεύεται το στομάχι

και τότε έβγαλε όλα όσα είχε φάει

την πρασινάδα

το χώμα, τα πάντα,

τους λαγούς, τις αλεπουδίτσες

κι όλες τις παπαρουνίτσες.

Κρύφτηκε κάπου και ξέφυγε

κι από τη λαιμαργία του

δεν ξανακυριεύτηκε

Κι ορκίστηκε να μην ξαναφάει

εκτός αν παραγγείλει

Μα αν του φέρουν (χωρίς αλκοόλ) μπίρα κρύα

τρώει τις αλεπούδες μία μία.

 

 

Το ποίημα αποτελεί αποτέλεσμα της συλλογικής φαντασίας των παιδιών του Στ1