Ανάγνωση του κειμένου. Στην τάξη θα ακολουθήσει συζήτηση κατανόησης του κειμένου με κλειστά βιβλία την Τετάρτη 2/10
Ορθογραφία-Αντιγραφή: Ο μεγαλύτερος σύγχρονος παραμυθάς που με το έργο του έχει συμβάλει στην ανανέωση της παγκόσμιας παιδικής λογοτεχνίας. Στοιχεία του ύφους του είναι η φαντασία και το πρωτότυπο χιούμορ. Στόχος του η δημιουργική διασκέδαση του αναγνώστη, με την ανάδειξη των κοινωνικών προβλημάτων και τον καυτηριασμό των ανθρώπινων ελαττωμάτων.
Μαθηματικά: Βιβλίο εργασιών, σ. 11, ασκήσεις 1,2,3 και πρόβλημα 2
1. Η Γαλλική Επανάσταση είναι το πιο σημαντικό γεγονός των νεότερων χρόνων που επηρέασε όλη την Ευρώπη, αλλά και τον υπόλοιπο κόσμο. Ανέτρεψε το παλαιό καθεστώς της απόλυτης μοναρχίας και έβαλε τις βάσεις της σύγχρονης κοινοβουλευτικής δημοκρατίας.
2. Η φτώχεια και η εξαθλίωση των φτωχών λαϊκών ανθρώπων στο Παρίσι και των αγροτών στην ύπαιθρο ξεσήκωσαν το λαό ενάντια στο βασιλιά και τους αριστοκράτες που ζούσαν μέσα στα πλούτη εις βάρος του λαού. Στις 14 Ιούλη του 1789 ο λαός κατέλαβε το φρούριο της Βαστίλης, ημερομηνία που μέχρι σήμερα γιορτάζεται ως εθνική εορτή στη Γαλλία. Το σύνθημα της επανάστασης ήταν “Ελευθερία, Ισότητα, Αδελφότητα”.
3. Ψηφίστηκε το 1789 “ Η Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη” που εκφράζει τις ιδέες της Γαλλικής Επανάστασης, για ελευθερία, πολιτικά δικαιώματα, δημοκρατία.Έμφαση δόθηκε στα δικαιώματα της ελευθερίας, της ασφάλειας και της ιδιοκτησίας, καθώς και στο δικαίωμα αντίδρασης σε οποιαδήποτε μορφή καταπίεσης.
4. Το 1792 θα ανατραπεί οριστικά ο θεσμός της βασιλείας – αργότερα ο βασιλιάς της Γαλλίας Λουδοβίκος ο 16ος και η γυναίκα του Αντουανέττα θα εκτελεστούν. Η απολυταρχία κατέρρευσε στη Γαλλία και όλοι οι τύραννοι της Ευρώπης ενώθηκαν για νικήσουν τη Γαλλική Επανάσταση.
Παρατήρησε προσεκτικά τον παρακάτω πίνακα. Προσπάθησε να τον περιγράψεις με λίγα λόγια. Τι συμβαίνει εδώ ;
Οι κοινωνικές τάξεις στη Γαλλία του 18ου αιώνα
Οι άνθρωποι κατατάσσονταν σε αυτές με κριτήρια την καταγωγή τους και τα προνόμια που τους είχαν απονεμηθεί από τον ηγεμόνα
1. κλήρος
0,5 % του πληθυσμού
είχε προνόμια
δε φορολογούνταν
2. ευγενείς
1,5 % του πληθυσμού
είχαν προνόμια
δε φορολογούνταν
3. τρίτη τάξη
98 % του πληθυσμού
είχαν μόνο υποχρεώσεις
πλήρωναν το σύνολο των φόρων
από τα μέσα του 18ου αιώνα οι συνθήκες ζωής τους επιδεινώνονταν συνεχώς
κατά το φοβερό χειμώνα του 1788-1789 η πείνα οδήγησε το λαό σε λεηλασίες πλούσιων σπιτιών και κρατικών αποθηκών
σε αυτήν την τάξη ανήκαν οι:
α. αστοί
β. αγρότες
γ. εργάτες
Οι Γάλλοι άρχισαν να αισθάνονται αφόρητη την κατάσταση. Νέες δυνάμεις σχηματίστηκαν και προκάλεσαν τεράστια εξέγερση. Η Γαλλική Επανάσταση ανέτρεψε το παλιό καθεστώς και είχε ανυπολόγιστες συνέπειες στη ζωή και στις αντιλήψεις των ανθρώπων.
Γαλλική Επανάσταση – με λίγα λόγια
1. Η Γαλλική Επανάσταση είναι το πιο σημαντικό γεγονός των νεότερων χρόνων που επηρέασε όλη την Ευρώπη, αλλά και τον υπόλοιπο κόσμο. Ανέτρεψε το παλαιό καθεστώς της απόλυτης μοναρχίας και έβαλε τις βάσεις της σύγχρονης κοινοβουλευτικής δημοκρατίας.
2. Η φτώχεια και η εξαθλίωση των φτωχών λαϊκών ανθρώπων στο Παρίσι και των αγροτών στην ύπαιθρο ξεσήκωσαν το λαό ενάντια στο βασιλιά και τους αριστοκράτες που ζούσαν μέσα στα πλούτη εις βάρος του λαού. Στις 14 Ιούλη του 1789 ο λαός κατέλαβε το φρούριο της Βαστίλης, ημερομηνία που μέχρι σήμερα γιορτάζεται ως εθνική εορτή στη Γαλλία. Το σύνθημα της επανάστασης ήταν “Ελευθερία, Ισότητα, Αδελφότητα”.
3. Ψηφίστηκε το 1789 “ Η Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη” που εκφράζει τις ιδέες της Γαλλικής Επανάστασης, για ελευθερία, πολιτικά δικαιώματα, δημοκρατία.Έμφαση δόθηκε στα δικαιώματα της ελευθερίας, της ασφάλειας και της ιδιοκτησίας, καθώς και στο δικαίωμα αντίδρασης σε οποιαδήποτε μορφή καταπίεσης.
4. Το 1792 θα ανατραπεί οριστικά ο θεσμός της βασιλείας – αργότερα ο βασιλιάς της Γαλλίας Λουδοβίκος ο 16ος και η γυναίκα του Αντουανέττα θα εκτελεστούν. Η απολυταρχία κατέρρευσε στη Γαλλία και όλοι οι τύραννοι της Ευρώπης ενώθηκαν για νικήσουν τη Γαλλική Επανάσταση.
5. Το 1815, οι Μεγάλες Δυνάμεις της Ευρώπης θα συγκροτήσουν την Ιερή Συμμαχία, με σκοπό να καταστείλουν κάθε φιλελεύθερη επανάσταση ή κίνημα στην Ευρώπη. Συμμετείχαν, η Ρωσία, η Αυστρία, η Πρωσία και αργότερα, η Αγγλία και η Γαλλία.
Το παρακάτω ζωγραφικό έργο δείχνει ένα δικαστήριο στη Γαλλία στην εποχή της επανάστασης: οι δικαστές (δεξιά) δικάζουν έναν εχθρό της επανάστασης (αριστερά).Πώς παρουσιάζει ο ζωγράφος τους δικαστές; Εμπλουτίστε το σχολιασμό με τις ιστορικές σας γνώσεις.
Από τους δεκαδικούς αριθμούς στα δεκαδικά κλάσματα. Αντιγράφουμε στο τετράδιο εργασιών τα παρακάτω, τα διαβάζουμε και συμπληρώνουμε τις άλυτες ασκήσεις:
γραμματική, σ. 149, όπως κλίνεται το ρήμα αγαπώ, κλίνουμε στο τετράδιο εργασιών την Οριστική έγκλιση του ρήματος χτυπώ, καταγράφοντας και την έγκλιση και τους χρόνους ακριβώς όπως είναι το παρακάτω πινακάκι:
Την Τετάρτη 2 Οκτωβρίου, στις 11:45, στην τελευταία αίθουσα του δεύτερου ορόφου, θα πραγματοποιηθεί ενημέρωση-συγκέντρωση γονέων του Στ1.
Η συζήτηση θα επικεντρωθεί περισσότερο στον τρόπο που δουλεύουμε στο σχολείο και στο σπίτι, στις απαιτήσεις και τους στόχους της Στ τάξης και σε κάποιες πρώτες διαπιστώσεις και παρατηρήσεις για το τμήμα.
Γραμματική, σ. 145: όπως κλίνεται το ρήμα χάνομαι, κλίνουμε στο τετράδιο εργασιών την Οριστική έγκλιση του ρήματος ντύνομαι, καταγράφοντας και την έγκλιση και τους χρόνους ακριβώς όπως είναι το παρακάτω πινακάκι:
Γραμματική, σ. 144: όπως κλίνεται το ρήμα χάνω, κλίνουμε στο τετράδιο εργασιών την Οριστική έγκλιση του ρήματος λύνω, καταγράφοντας και την έγκλιση και τους χρόνους ακριβώς όπως είναι το παρακάτω πινακάκι:
Μαθηματικά: Βιβλίο, σ. 14. Μαθαίνουμε το πορτοκαλί κομμάτι, διαβάζουμε τα παραδείγματα, λύνουμε μόνοι/ες μας τις εφαρμογές και τις ερωτήσεις για αυτοέλεγχο
διαβάζουμε το 2.β Διαφωτισμός και μαθαίνουμε απ’ έξω το παρακάτω:
Ο Διαφωτισμός ήταν ένα πνευματικό κίνημα που αναπτύχθηκε κυρίως στη Γαλλία το 18ο αιώνα και μετά εξαπλώθηκε στην Ευρώπη.
Οι διαφωτιστές αμφισβητούσαν τις παλιές αξίες, το φανατισμό και τις δεισιδαιμονίες, πίστευαν στη λογική και την ανεξιθρησκία και είχαν την πεποίθηση ότι ο άνθρωπος μπορεί να προοδεύει συνεχώς. Με το έργο τους προσπάθησαν να μορφώσουν τους λαούς ώστε να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους. Πίστευαν ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν ορισμένα φυσικά δικαιώματα (ζωής, ιδιοκτησίας, ισότητας απέναντι στο νόμο, ελευθερίας σκέψης και έκφρασης) που καμιά εξουσία δεν μπορεί να τα στερήσει.
Οι ιδέες του Διαφωτισμού συγκεντρώθηκαν στην Εγκυκλοπαίδεια, ένα μεγάλο έργο με 33 τόμους που το έγραψαν πολλοί διαφωτιστές για να παρουσιάσουν όλες τις νέες γνώσεις, τις νέες ιδέες και αντιλήψεις. Πρωτεργάτες εγκυκλοπαιδιστές ήταν ο Ντ’ Αλαμπέρ και ο Ντιντερό.
Μαθηματικά, βιβλίο εργασιών, σ. 9, ασκήσεις 1,2,3,4 και πρόβλημα 1
Γλώσσα, βιβλίο, σ. 15, διαβάζουμε το κουτάκι κάτω από την άσκηση 3 που μιλάει για τους τρεις τρόπους με τους οποίους δείχνουμε το χρόνο. Γράφουμε στο τετράδιο εργασιών δύο προτάσεις για κάθε ένα από τα τρία συννεφάκια που ακολουθούν, δύο με χρονικά επιρρήματα, δύο με ουσιαστικά, δύο με χρονικές προτάσεις.
Ο Χριστόφορος Κολόμβος ανακαλύπτει την Αμερική το 1492 μ.Χ.
Η αναζήτηση νέων εμπορικών δρόμων από τα ευρωπαϊκά κράτη, οδήγησε τους ευρωπαίους ηγεμόνες να χρηματοδοτήσουν μεγάλες και τολμηρές εξερευνήσεις.
Από τον 16ο αιώνα και μετά, οι μεγάλες εξερευνήσεις άλλαξαν την εικόνα του τότε γνωστού κόσμου. Άνοιξαν νέους ναυτικούς δρόμους εμπορίου, και συγκέντρωσαν πλούτη στην Ευρώπη, νέα είδη διατροφής και αρκετά πολύτιμα μέταλλα. Οι Ευρωπαίοι εκμεταλλεύθηκαν τους ιθαγενείς πληθυσμούς της Αμερικής, της Αφρικής και της Ασίας. Εκατομμύρια άνθρωποι μετατράπηκαν σε δούλους. Η συγκέντρωση τεράστιου πλούτου, οι νέες τεχνολογικές εφευρέσεις και η ανάπτυξη του εμπορίου οδήγησαν στην ίδρυση μεγάλων τραπεζών και εργοστασίων.
Ο Χριστόφορος Κολόμβος ανακαλύπτει την Αμερική το 1492 μ.Χ.
Προσπάθησε να περιγράψεις τον πίνακα. Τι κρατάει ο Κολόμβος στα χέρια του ;
Τι να συμβολίζουν ;
Η αναζήτηση νέων εμπορικών δρόμων από τα ευρωπαϊκά κράτη, οδήγησε τους ευρωπαίους ηγεμόνες να χρηματοδοτήσουν μεγάλες και τολμηρές εξερευνήσεις.
«Μας πρόσφεραν παπαγάλους από βαμβάκι, ακόντια και πολλά άλλα πράγματα, τα οποία αντάλλασσαν με γυάλινες χάντρες και κουδουνάκια. Αντάλλασσαν πρόθυμα οτιδήποτε τους ανήκε.. Είναι καλοφτιαγμένοι με γερά σώματα και όμορφα χαρακτηριστικά…Δεν οπλοφορούν και δεν γνωρίζουν τι είναι τα όπλα. Τους έδειξα ένα σπαθί και αυτοί το έπιασαν από τη λάμα και κόπηκαν. Τα ακόντιά τους είναι από ξύλο. Θα ήταν ιδανικοί υπηρέτες. ….Με 50 άνδρες θα μπορούσαμε να τους υποτάξουμε όλους και να τους αναγκάσουμε να κάνουν οτιδήποτε θέλουμε».
Από το ημερολόγιο του Χριστόφορου Κολόμβου, Χ. Ζιν, «Ιστορία του λαού των Ηνωμένων Πολιτειών»
Ο Φερδινάνδος Μαγγελάνος αναγνωρίζεται ως ο πρώτος που έκανε τον γύρο του κόσμου. Ωστόσο, σκοτώθηκε στις Φιλιππίνες, και το απίστευτο ταξίδι του ολοκληρώθηκε από το πλήρωμά του μ’ ένα πλοίο και είκοσι μόλις άνδρες που επέζησαν των κακουχιών.
Η αποστολή του Μαγγελάνου ήταν αποφασιστικής σημασίας για τον κόσμο: ήταν ο πρώτος περίπλους της Γης και ταυτοχρόνως η πρώτη φορά που περνούσε κάποιος τα στενά της Νότιας Αμερικής που ένωναν τους δύο ωκεανούς. Η περιπέτεια του Μαγγελάνου και του πληρώματός του θα αποδείκνυε στην πράξη ότι η Γη ήταν σφαιρική.
Ήταν όμως και το άλλο: η περιφέρεια της Γης μετρήθηκε για πρώτη φορά με τέτοια ακρίβεια, καθώς από τα μητρώα του πλοίου ήξεραν επακριβώς την απόσταση που είχαν διαβεί.
Από τον 16ο αιώνα και μετά, οι μεγάλες εξερευνήσεις άλλαξαν την εικόνα του τότε γνωστού κόσμου. Άνοιξαν νέους ναυτικούς δρόμους εμπορίου, και συγκέντρωσαν πλούτη στην Ευρώπη, νέα είδη διατροφής και αρκετά πολύτιμα μέταλλα.
Οι Ευρωπαίοι εκμεταλλεύθηκαν τους ιθαγενείς πληθυσμούς της Αμερικής, της Αφρικής και της Ασίας. Εκατομμύρια άνθρωποι μετατράπηκαν σε δούλους.
Η συγκέντρωση τεράστιου πλούτου, οι νέες τεχνολογικές εφευρέσεις και η ανάπτυξη του εμπορίου οδήγησαν στην ίδρυση μεγάλων τραπεζών και εργοστασίων.
«Μια φορά κι έναν καιρό ήταν…» ο Χριστόφορος Κολόμβος…
Δείτε την ανακάλυψη της Αμερικής από τον Χριστόφορο Κολόμβο σε ένα επεισόδιο της σειράς κινούμενων σχεδίων «Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ο άνθρωπος»…
2β. Διαφωτισμός
Διαβάστε προσεκτικά το παρακάτω κείμενο
Ο Αιμίλιος δε θα μάθει ποτέ οπτική, δε θα ξέρει τι είναι μικροσκόπιο και τι τηλεσκόπιο. Οι μαθητές σας θα τον κοροϊδεύουν για την αμάθειά του. Δε θα ‘χουν άδικο γιατί, πριν μεταχειρισθεί αυτά τα όργανα περίμενα να τα εφεύρει. Και μην αμφιβάλλετε, πως αυτό θα γίνει γρήγορα.
Αναγκασμένος να μάθει μόνος του, χρησιμοποιεί το μυαλό του και όχι το μυαλό των άλλων. Ο Αιμίλιος έχει λίγες γνώσεις, αλλ’ αυτές που έχει, είναι αληθινά δικές του. Δεν ξέρει τίποτε μισό. Μέσα στα λίγα, που ξέρει, και που ξέρει καλά, το πιο σπουδαίο είναι πως υπάρχουν πολλά που δεν ξέρει και που μπορεί να μάθει μια μέρα κι ακόμα περισσότερα από όσα οι άλλοι ξέρουν και που δε θα μάθει σ’ όλη τη ζωή.
Αιμίλιος, ή περί Αγωγής, Ζαν Ζακ Ρουσσώ, 1762
– Τι να είναι άραγε ο Αιμίλιος ;
– Τι σχέση να έχει με τον Αιμίλιο ο αφηγητής του κειμένου ;
– Ο Αιμίλιος έχει λίγες γνώσεις. Ο αφηγητής είναι ευχαριστημένος ; Γιατί ;
Αιμίλιος, ή Περί Αγωγής λέγεται ένα έργο του διαφωτιστήΖαν Ζακ Ρουσσώ που κυκλοφόρησε το 1762. Σε αυτό υποστήριξε ότι η εκπαίδευση πρέπει να βασίζεται στην προσωπική αναζήτηση του μαθητή και μόνο. Ο δάσκαλος χρειάζεται μόνο να θέτει ερωτήματα και να οδηγεί το μαθητή στην ανακάλυψη των απαντήσεων. Ο Αιμίλιος ήταν ένα ορφανό παιδί που το βιβλίο αφηγείται τη διαπαιδαγώγησή του. Το βιβλίο του Ρουσσώ προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων. Το κοινοβούλιο του Παρισιού καταδίκασε το βιβλίο να το σχίσουν και να το κάψουν και διέταξε να συλληφθεί ο Ρουσσώ. Ο Ρουσσώ ήταν ένας από τους πιο σημαντικούς διαφωτιστές.
Ο Διαφωτισμός ήταν ένα πνευματικό κίνημα που αναπτύχθηκε κυρίως στη Γαλλία το 18ο αιώνα και μετά εξαπλώθηκε στην Ευρώπη.
Οι διαφωτιστές αμφισβητούσαν τις παλιές αξίες, το φανατισμό και τις δεισιδαιμονίες, πίστευαν στη λογική και την ανεξιθρησκία και είχαν την πεποίθηση ότι ο άνθρωπος μπορεί να προοδεύει συνεχώς.
Με το έργο τους προσπάθησαν να μορφώσουν τους λαούς ώστε να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους.
Πίστευαν ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν ορισμένα φυσικά δικαιώματα (ζωής, ιδιοκτησίας, ισότητας απέναντι στο νόμο, ελευθερίας σκέψης και έκφρασης) που καμιά εξουσία δεν μπορεί να τα στερήσει.
Οι ιδέες του Διαφωτισμού συγκεντρώθηκαν στην Εγκυκλοπαίδεια, ένα μεγάλο έργο με 33 τόμους που το έγραψαν πολλοί διαφωτιστές για να παρουσιάσουν όλες τις νέες γνώσεις, τις νέες ιδέες και αντιλήψεις. Πρωτεργάτες εγκυκλοπαιδιστές ήταν ο Ντ’ Αλαμπέρ και ο Ντιντερό.
Πίνακας του Γκ. Λενονιέ, Ο Ντ’ Αλαμπέρ (στο τραπέζι) διαβάζει την Εγκυκλοπαίδεια στο σαλόνι της μαντάμ Ζοφρέν: τα παρισινά σαλόνια υπήρξαν εστίες του Διαφωτισμού.
Ας δούμε μερικές από τις απόψεις και τα έργα των διαφωτιστών
Ο Βολταίρος για την ανεξιθρησκία :
Απευθύνομαι σε σένα, Θεέ που δημιούργησες όλα τα όντα (…) Κάνε αυτοί που ανάβουν κεριά με το φως της ημέρας για να σε λατρέψουν να ανέχονται αυτούς που αρκούνται στο φως του ήλιου σου, κάνε αυτοί που φορούν άσπρα ράσα για να σου δείξουν την αγάπη τους να μη μισούν αυτούς που σε αγαπούν το ίδιο φορώντας μαύρο ράσο.
Πραγματεία περί ανεξιθρησκίας (1763)
Ντεκάρτ : Ο ορθός λόγος εναντίον της προκατάληψης
Το πρώτο ήταν να μην παραδέχομαι τίποτα για αληθινό, αν δεν το ξέρω ολοφάνερα για αληθινό, δηλαδή να αποφεύγω προσεκτικά τη βιασύνη και την προκατάληψη και να μην περιλαμβάνω στις κρίσεις μου τίποτα παραπάνω απ’ ότι θα παρουσιάζεται στο νου τόσο ξεκάθαρα ώστε να μη μου δίνεται καμιά ευκαιρία να αμφιβάλλω γι’ αυτό.
Λόγος περί της μεθόδου, Ντεκάρτ (1637)
Ο Ρουσσώ για την πολιτική
Οι φορείς της εκτελεστικής εξουσίας δεν είναι αφέντες του λαού αλλά υπάλληλοί του. Ο λαός πρέπει να μπορεί να τους διορίζει και να τους απολύει όποτε θέλει.
Το Κοινωνικό Συμβόλαιο, Ζ.Ζ. Ρουσσώ (1762)
Μερικά από τα πιο γνωστά κλασσικά μυθιστορήματα γράφτηκαν αυτή την εποχή, όπως ο Ροβινσώνας Κρούσος και Τα ταξίδια του Γκιούλιβερ.
Η μουσική επίσης γνώρισε σημαντική άνθηση. Συνθέτες όπως ο Μπαχ και ο Μότσαρτ έγραψαν κλασσικά έργα μουσικής. Ακούστε το κονσέρτο για πιάνο ν. 21 του Μότσαρτ