αντι – μάθημα

Παρατήρησε προσεκτικά τον παρακάτω πίνακα. Προσπάθησε να τον περιγράψεις με λίγα λόγια. Τι συμβαίνει εδώ ;

Κατά το 18ο αιώνα η Βρετανική Αυτοκρατορία κατείχε δεκατρείς αποικίες στη βόρεια Αμερική

Οι αποικίες είχαν κατά τα τέλη του 18ου αιώνα αναπτυχθεί οικονομικά και διέθεταν σε πολιτικό επίπεδο μεγάλη αυτονομία. Η υποχρέωση, όμως, των κατοίκων των αποικιών να διατηρούν εμπορικές σχέσεις μόνο με την Βρετανία αποτελούσε αιτία δυσαρέσκειας και έντασης.

Η δυσαρέσκεια κορυφώθηκε, όταν η Βρετανία επέβαλε στις αποικίες πρόσθετη φορολογία σε μια σειρά από προϊόντα, όπως το τσάι και η ζάχαρη.

Τι απεικονίζει ο πίνακας :

«Γιορτή του τσαγιού» της Βοστώνης. Τη νύχτα της 16ης προς τη 17η Δεκεμβρίου 1773,
αγανακτισμένοι κάτοικοι της Βοστώνης ρίχνουν στη θάλασσα 340 κιβώτια τσαγιού που ανήκαν σε βρετανική εταιρεία.

Τον 18ο αιώνα, το αμερικανικό έδαφος αποτελούσε αποικία διάφορων ευρωπαϊκών χωρών, μεταξύ των οποίων η Γαλλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Ολλανδία και, φυσικά, η Μεγάλη Βρετανία. Όλα ξεκίνησαν όταν, τον Μάιο του 1773, το βρετανικό κοινοβούλιο πέρασε το λεγόμενο “Tea Act”, με σκοπό την ενίσχυση της οικονομικά εξασθενημένης Εταιρείας Ανατολικών Ινδιών. Το συγκεκριμένο νομοθέτημα μπορεί να ήταν ευχάριστο για την Εταιρεία, όχι όμως για τους κατοίκους των δεκατριών αμερικανικών αποικιών.

Οι πολίτες των αποικιών θεωρούσαν πως το νομοθέτημα αυτό παραβίαζε τα δικαιώματα τους ως Βρετανών πολιτών. Έτσι, τον Δεκέμβριο του 1773, στην Βοστόνη, μια ομάδα ανδρών, ορισμένοι μεταμφιεσμένοι σε Ινδιάνους, ανέβηκε στα πλοία της εταιρείας Ανατολικών Ινδιών και πέταξε όλο το τσάι στην θάλασσα.

“No taxation without representation” (“Καμία φορολογία χωρίς αντιπροσώπευση») διακήρυτταν. Δηλαδή, όχι επιβολή φόρων από ένα κοινοβούλιο που δεν εκπροσωπείται από κανέναν. Το συγκεκριμένο κίνημα, που αργότερα ονομάστηκε “Boston Tea Party”, κατάφερε να μποϊκοτάρει το εμπόριο τσαγιού σε ακόμη τρεις αποικίες, ξεκινώντας μια αντιπαράθεση με την Βρετανική Αυτοκρατορία που σταδιακά θα οδηγούσε στην Αμερικανική Επανάσταση. Το Boston Tea Party, όμως, πέραν του να προετοιμάσει το έδαφος για την Αμερικανική Επανάσταση, σηματοδότησε και άλλο ένα μεγάλο γεγονός: την στροφή της Αμερικής, από το τσάι, στον καφέ.

πηγή: http://www.kudu.gr/boston-tea-party/

Δείτε τις ΗΠΑ και τη Βρετανία στο χάρτη ΕΔΩ

 

Μετά τα γεγονότα της Βοστώνης ξέσπασε η Αμερικανική Επανάσταση.

Οι Βρετανοί αντέδρασαν, στέλνοντας 4.000 στρατιώτες να καταλάβουν τη Βοστόνη. Όταν αγγλικές δυνάμεις στάλθηκαν για να πάρουν στρατιωτικό υλικό από την πόλη Κόνκορντ της Μασαχουσέτης στις 19 Απριλίου 1775, συνάντησαν αντίσταση από την πολιτοφυλακή της Μασαχουσέτης. Οι Αμερικανοί κατάφεραν να σταματήσουν τους Άγγλους και να τους αναγκάσουν να γυρίσουν πίσω στη Μεγάλη Βρετανία έχοντας βαριές απώλειες. Η σύγκρουση είχε αρχίσει.

Ο αγγλικός στρατός, τελικά παραδόθηκε στις 19 Οκτωβρίου 1781. Ο πόλεμος έληξε επίσημα με την συνθήκη του Παρισιού στις 3 Σεπτεμβρίου 1783, με την οποία η Αγγλία παραχωρούσε τα εδάφη της στις ΗΠΑ. Τα τελευταία αγγλικά στρατεύματα εγκατέλειψαν την ήπειρο στις 25 Νοεμβρίου 1783.

 

Η ιδεολογία της Αμερικανικής Επανάστασης στηρίχθηκε στη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας που ψηφίστηκε στις 4 Ιουλίου 1776. Το έγγραφο αυτό, αποτελεί την πρώτη πρακτική εφαρμογή των πολιτικών ιδεών του Διαφωτισμού.

Απόσπασμα από τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας

Θεωρούμε ως αναμφισβήτητες τις παρακάτω αλήθειες: όλοι οι άνθρωποι γεννήθηκαν ίσοι και ο Δημιουργός τους προίκισε με ορισμένα αναφαίρετα δικαιώματα. Σ’ αυτά περιλαμβάνονται η ζωή, η ελευθερία και η επιδίωξη της ευτυχίας. Οι κυβερνήσεις εγκαταστάθηκαν από τους ανθρώπους για να εξασφαλίσουν αυτά τα δικαιώματα και η δίκαιη εξουσία πηγάζει από τη συγκατάθεση των κυβερνώμενων. Κάθε φορά που μια μορφή διακυβέρνησης αποδεικνύεται καταστροφική για το σκοπό αυτό, ο λαός έχει δικαίωμα να την αλλάξει ή να την καταργήσει και να εγκαταστήσει μια νέα κυβέρνηση. 

Αμερικάνικη Επανάσταση (1776) – με λίγα λόγια

1. Οι άποικοι της Βόρειας Αμερικής εξεγέρθηκαν εναντίον της Αγγλίας.

2. Το αποτέλεσμα της επανάστασης ήταν η δημιουργία των Η.Π.Α.

3. Τα προοδευτικά αιτήματα των επαναστατών (δημοκρατία, ελευθερία λόγου και έκφρασης, νομική ισότητα) εκφράστηκαν στη Διακήρυξη της Αμερικάνικης Ανεξαρτησίας (Ιούλιος 1776)

4. Τα δικαιώματα αυτά αφορούσαν όμως μόνο τους λευκούς άνδρες με ιδιοκτησία. Δεν αφορούσαν τις γυναίκες, τους δούλους από την Αφρική και τους ιθαγενείς Αμερικάνους (ινδιάνους).

 Κόμικς για την Αμερικανική Επανάσταση: ΜΠΛΕΚ και Λοχαγός Μαρκ

Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ο άνθρωπος : Αμερικάνικη Επανάσταση

Το μάθημα σε φυλλάδιο :

Αμερικάνικη Επανάσταση

2^α. Γεωγραφικές ανακαλύψεις 

Ο Χριστόφορος Κολόμβος ανακαλύπτει την Αμερική το 1492 μ.Χ.

 

Προσπάθησε να περιγράψεις τον πίνακα. Τι κρατάει ο Κολόμβος στα χέρια του ;

Τι να συμβολιζουν ;

Η αναζήτηση νέων εμπορικών δρόμων από τα ευρωπαϊκά κράτη, οδήγησε τους ευρωπαίους ηγεμόνες να χρηματοδοτήσουν μεγάλες και τολμηρές εξερευνήσεις.

 

«Μας πρόσφεραν παπαγάλους από βαμβάκι, ακόντια και πολλά άλλα πράγματα, τα οποία αντάλλασσαν με γυάλινες χάντρες και κουδουνάκια. Αντάλλασσαν πρόθυμα οτιδήποτε τους ανήκε.. Είναι καλοφτιαγμένοι με γερά σώματα και όμορφα χαρακτηριστικά…Δεν οπλοφορούν και δεν γνωρίζουν τι είναι τα όπλα. Τους έδειξα ένα σπαθί και αυτοί το έπιασαν από τη λάμα και κόπηκαν. Τα ακόντιά τους είναι από ξύλο. Θα ήταν ιδανικοί υπηρέτες. ….Με 50 άνδρες θα μπορούσαμε να τους υποτάξουμε όλους και να τους αναγκάσουμε να κάνουν οτιδήποτε θέλουμε».

Από το ημερολόγιο του Χριστόφορου Κολόμβου, Χ. Ζιν, «Ιστορία του λαού των Ηνωμένων Πολιτειών»

Ο Φερδινάνδος Μαγγελάνος αναγνωρίζεται ως ο πρώτος που έκανε τον γύρο του κόσμου. Ωστόσο, σκοτώθηκε στις Φιλιππίνες, και το απίστευτο ταξίδι του ολοκληρώθηκε από το πλήρωμά του μ’ ένα πλοίο και είκοσι μόλις άνδρες που επέζησαν των κακουχιών.

Η αποστολή του Μαγγελάνου ήταν αποφασιστικής σημασίας για τον κόσμο: ήταν ο πρώτος περίπλους της Γης και ταυτοχρόνως η πρώτη φορά που περνούσε κάποιος τα στενά της Νότιας Αμερικής που ένωναν τους δύο ωκεανούς. Η περιπέτεια του Μαγγελάνου και του πληρώματός του θα αποδείκνυε στην πράξη ότι η Γη ήταν σφαιρική.

 Ήταν όμως και το άλλο: η περιφέρεια της Γης μετρήθηκε για πρώτη φορά με τέτοια ακρίβεια, καθώς από τα μητρώα του πλοίου ήξεραν επακριβώς την απόσταση που είχαν διαβεί.

 Από τον 16^ο αιώνα και μετά, οι μεγάλες εξερευνήσεις άλλαξαν την εικόνα του τότε γνωστού κόσμου. Άνοιξαν νέους ναυτικούς δρόμους εμπορίου, και συγκέντρωσαν πλούτη στην Ευρώπη, νέα είδη διατροφής και αρκετά πολύτιμα μέταλλα.

Οι Ευρωπαίοι εκμεταλλεύθηκαν τους ιθαγενείς πληθυσμούς της Αμερικής, της Αφρικής και της Ασίας. Εκατομμύρια άνθρωποι μετατράπηκαν σε δούλους.

 

Η συγκέντρωση τεράστιου πλούτου, οι νέες τεχνολογικές εφευρέσεις  και η ανάπτυξη του εμπορίου οδήγησαν στην ίδρυση μεγάλων τραπεζών και εργοστασίων.

 

Κατεβάστε το φυλλάδιο εδώ :

2α Γεωγραφικές ανακαλύψεις

 

 χάρτης των μεγάλων εξερευνήσεων…

«Μια φορά κι έναν καιρό ήταν…» ο Χριστόφορος Κολόμβος…

Δείτε την ανακάλυψη της Αμερικής από τον Χριστόφορο Κολόμβο σε ένα επεισόδιο της σειράς κινούμενων σχεδίων «Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ο άνθρωπος»…

2β. Διαφωτισμός

 

Διαβάστε προσεκτικά το παρακάτω κείμενο

Ο Αιμίλιος δε θα μάθει ποτέ οπτική, δε θα ξέρει τι είναι μικροσκόπιο και τι τηλεσκόπιο. Οι μαθητές σας θα τον κοροϊδεύουν για την αμάθειά του. Δε θα ‘χουν άδικο γιατί, πριν μεταχειρισθεί αυτά τα όργανα περίμενα να τα εφεύρει. Και μην αμφιβάλλετε, πως αυτό θα γίνει γρήγορα.

Αναγκασμένος να μάθει μόνος του, χρησιμοποιεί το μυαλό του και όχι το μυαλό των άλλων. Ο Αιμίλιος έχει λίγες γνώσεις, αλλ’ αυτές που έχει, είναι αληθινά δικές του. Δεν ξέρει τίποτε μισό. Μέσα στα λίγα, που ξέρει, και που ξέρει καλά, το πιο σπουδαίο είναι πως υπάρχουν πολλά που δεν ξέρει και που μπορεί να μάθει μια μέρα κι ακόμα περισσότερα από όσα οι άλλοι ξέρουν και που δε θα μάθει σ’ όλη τη ζωή.

 Αιμίλιος, ή περί Αγωγής, Ζαν Ζακ Ρουσσώ, 1762

–          Τι να είναι άραγε ο Αιμίλιος ;

–          Τι σχέση να έχει με τον Αιμίλιο ο αφηγητής του κειμένου ;

–          Ο Αιμίλιος έχει λίγες γνώσεις. Ο αφηγητής είναι ευχαριστημένος ; Γιατί ;

Αιμίλιος, ή Περί Αγωγής λέγεται ένα έργο του διαφωτιστή Ζαν Ζακ Ρουσσώ που κυκλοφόρησε το 1762. Σε αυτό υποστήριξε ότι η εκπαίδευση πρέπει να βασίζεται στην προσωπική αναζήτηση του μαθητή και μόνο. Ο δάσκαλος χρειάζεται μόνο να θέτει ερωτήματα  και να οδηγεί το μαθητή στην ανακάλυψη των απαντήσεων.   Ο Αιμίλιος ήταν ένα ορφανό παιδί που το βιβλίο αφηγείται τη διαπαιδαγώγησή του. Το βιβλίο του Ρουσσώ προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων. Το κοινοβούλιο του Παρισιού καταδίκασε το βιβλίο να το σχίσουν και να το κάψουν και διέταξε να συλληφθεί ο Ρουσσώ. Ο Ρουσσώ ήταν ένας από τους πιο σημαντικούς διαφωτιστές.

Ο Διαφωτισμός ήταν ένα πνευματικό κίνημα που αναπτύχθηκε κυρίως στη Γαλλία το 18^ο αιώνα και μετά εξαπλώθηκε στην Ευρώπη.

Οι διαφωτιστές αμφισβητούσαν τις παλιές αξίες, το φανατισμό και τις δεισιδαιμονίες, πίστευαν στη λογική και την ανεξιθρησκία και είχαν την πεποίθηση ότι ο άνθρωπος μπορεί να προοδεύει συνεχώς.

Με το έργο τους προσπάθησαν να μορφώσουν τους λαούς ώστε να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους.

Πίστευαν ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν ορισμένα φυσικά δικαιώματα (ζωής, ιδιοκτησίας, ισότητας απέναντι στο νόμο, ελευθερίας σκέψης και έκφρασης) που καμιά εξουσία δεν μπορεί να τα στερήσει.

Οι ιδέες του Διαφωτισμού συγκεντρώθηκαν στην Εγκυκλοπαίδεια, ένα μεγάλο έργο με 33 τόμους που το έγραψαν πολλοί διαφωτιστές για να παρουσιάσουν όλες τις νέες γνώσεις, τις νέες ιδέες και αντιλήψεις. Πρωτεργάτες εγκυκλοπαιδιστές ήταν ο Ντ’ Αλαμπέρ και ο Ντιντερό.

 

Ας δούμε μερικές από τις απόψεις και τα έργα των διαφωτιστών 

Ο Βολταίρος για την ανεξιθρησκία :

Απευθύνομαι σε σένα, Θεέ που δημιούργησες όλα τα όντα (…) Κάνε αυτοί που ανάβουν κεριά με το φως της ημέρας για να σε λατρέψουν να ανέχονται αυτούς που αρκούνται στο φως του ήλιου σου, κάνε αυτοί που φορούν άσπρα ράσα για να σου δείξουν την αγάπη τους να μη μισούν αυτούς που σε αγαπούν το ίδιο φορώντας μαύρο ράσο.

Πραγματεία περί ανεξιθρησκίας (1763)

 

 

Ντεκάρτ : Ο ορθός λόγος εναντίον της προκατάληψης

Το πρώτο ήταν να μην παραδέχομαι τίποτα για αληθινό, αν δεν το ξέρω ολοφάνερα για αληθινό, δηλαδή να αποφεύγω προσεκτικά τη βιασύνη και την προκατάληψη και να μην περιλαμβάνω στις κρίσεις  μου τίποτα παραπάνω απ’ ότι θα παρουσιάζεται  στο νου τόσο ξεκάθαρα ώστε να μη μου δίνεται καμιά ευκαιρία να αμφιβάλλω γι’ αυτό.

Λόγος περί της μεθόδου, Ντεκάρτ (1637)

 

Ο Ρουσσώ για την πολιτική

Οι φορείς της εκτελεστικής εξουσίας δεν είναι αφέντες του λαού αλλά υπάλληλοί του. Ο λαός πρέπει να μπορεί να τους διορίζει και να τους απολύει όποτε θέλει.

Το Κοινωνικό Συμβόλαιο, Ζ.Ζ. Ρουσσώ (1762)

Μερικά από τα πιο γνωστά κλασσικά μυθιστορήματα γράφτηκαν αυτή την εποχή, όπως ο Ροβινσώνας Κρούσος και Τα ταξίδια του Γκιούλιβερ. 

 

 Η μουσική επίσης γνώρισε σημαντική άνθηση. Συνθέτες όπως ο Μπαχ και ο Μότσαρτ έγραψαν κλασσικά έργα μουσικής. Ακούστε το κονσέρτο για πιάνο ν. 21 του Μότσαρτ

 

 

Κατεβάστε το φυλλάδιο εδώ :

Διαφωτισμός