06-11-2024

Υλικά σώματα

Οι παρουσιάσεις και τα κειμενάκια που θα βρεις εδώ θα σε βοηθήσουν να κατανοήσεις καλύτερα τα μαθήματα που ακολουθούν. 

πηγές : 

http://anoixtosxoleio.weebly.com,  http://eclass31.weebly.com,  http://www.slideboom.com

http://www.sciencekids.co.nz

 

 

Δομή της ύλης

Οτιδήποτε υπάρχει στο σύμπαν είναι ύλη. Η Γη, οι θάλασσες, ο αέρας, ο Ήλιος, τα άστρα. Καθετί που o άνθρωπος παρατηρεί, που μπορεί να το αγγίζει ή να το αισθανθεί είναι ύλη.
Η ύλη μπορεί να μετατραπεί σε ενέργεια και η ενέργεια σε ύλη. Ύλη και ενέργεια βάση της ισορροπίας στο σύμπαν.

Υλικά σώματα είναι όλα τα σώματα που έχουν μάζα (ποσό ύλης) και καταλαμβάνουν χώρο (όγκο).

Μόριο
Το μόριο είναι το μικρότερο σωματίδιο της ύλης που διατηρεί τις ιδιότητες του σώματος στο οποίο ανήκει.
Η ζάχαρη είναι γλυκιά. Το ίδιο και το μόριο της, αν μπορούσαμε να το απομονώσουμε.
Άτομο 
Τα μόρια αποτελούνται από ακόμη μικρότερα σωματίδια, τα άτομα. Άτομο είναι το μικρότερο σωματίδιο της ύλης που μπορεί να συνδυαστεί με άλλα άτομα και να σχηματίσει μόρια.
Τα άτομα αποτελούνται από ακόμα μικρότερα σωματίδια, τα πρωτόνια, τα νετρόνια και τα ηλεκτρόνια.

 

Ιδιότητες των υλικών σωμάτων

Οι ιδιότητες των υλικών σωμάτων μας βοηθούν να τα περιγράψουμε.

 

Η φυσική κατάσταση των υλικών σωμάτων

Τα μόρια των υλικών σωμάτων κινούνται συνεχώς. Ανάλογα με το πόσο κινούνται
και σε πόσο κοντινές αποστάσεις βρίσκονται μεταξύ τους, τα σώματα είναι στερεά, υγρά ή αέρια.

Ψηφιακή εξάσκηση

 

Κάνε κλικ στο μπαλόνι και προσπάθησε να βάλεις το κάθε υλικό σώμα εκεί που ταιριάζει
(στερεά – solids, υγρά – liquids, αέρια – gases)

 

Δες τη θέση και την κίνηση των μορίων στα στερεά (solid), τα υγρά (liquid) και τα αέρια (gas) :

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 Ογκομετρικά δοχεία

 

03-11-2024

Ο πολύ λαίμαργος λύκος που έφαγε το δάσος

Ένας λύκος μια φορά

έφαγε το δάσος μονομιά.

Συνέχισε να τρώει

Μέσα στα λαγκάδια

έφαγε ως και τα σαπούνια τα αρκάδια.

Έφαγε όλα τα ζώα,

όλα τα φύλλα,

όλα τα χορτάρια

που πάνω έχουν κουκουνάρια.

Όλους τους δασοφύλακες,   

όλους τους πεζοπόρους

και άλλους διαφόρους

όλες τις πέτρες,

όλους τους θάμνους,

όλες τις λίμνες.

 

Τους λαγούς, τις αλεπούδες

κι όλες τις καφέ αρκούδες.

Κατάπιε τα δηλητηριώδη φίδια

και του δασοφύλακα τα φρύδια

Έφαγε όλα τα δέντρα,

τίποτα δεν άφησε,

του φούσκωσε το σώμα

βυθίστηκε στο χώμα.

Κατάπιε όλες τις ρίζες, θα ‘ψαχνε για πίτσες

πετάχτηκε έξω κι έφαγε

όλες τις παπαρουνίτσες.

Και δεν έμεινε ούτε ζωάκι

ούτε ένα σκουληκάκι,

ούτε πρασινάδα

ν’ αναπνεύσουν οι τουρίστες.

«Αχ! Ερημιά σημαίνει

ησυχία χωρίς ποδοπατητά

και χωρίς πολλά πουλιά».

Μύριζε τον αέρα διαρκώς

Κατάλαβε ότι έρχεται κυνηγός

Μάλλον απέτυχε παταγωδώς!

Και να,

έρχονται οι κυνηγοί

αχ τώρα τι θα συμβεί;

Είδε τους κυνηγούς

Άκουσε και πυροβολισμούς!

«Θα πεθάνω» ο λύκος φωνάζει

κυνηγούς βλέπει και τρομάζει

έκανε προσευχές, μα που να τρέξει

έπρεπε από πριν να είχε προσέξει

έφαγε και το φίλο του τον Αλέξη

μετά του πονούσε η κοιλιά

δεν ήξερε τι να κάνει

κι απ’ την ανησυχία του

ένιωσε ότι του ανακατεύεται το στομάχι

και τότε έβγαλε όλα όσα είχε φάει

την πρασινάδα

το χώμα, τα πάντα,

τους λαγούς, τις αλεπουδίτσες

κι όλες τις παπαρουνίτσες.

Κρύφτηκε κάπου και ξέφυγε

κι από τη λαιμαργία του

δεν ξανακυριεύτηκε

Κι ορκίστηκε να μην ξαναφάει

εκτός αν παραγγείλει

Μα αν του φέρουν (χωρίς αλκοόλ) μπίρα κρύα

τρώει τις αλεπούδες μία μία.

 

 

Το ποίημα αποτελεί αποτέλεσμα της συλλογικής φαντασίας των παιδιών του Στ1

03-11-2024

Οι Οθωμανοί κατακτητές παραχωρούν «προνόμια» στους ραγιάδες

Διάβασε την παρακάτω πηγή. Ποιο γεγονός περιγράφει ; 

«Θέλοντας λοιπόν και ο αχρείος σουλτάνος να κάνει, σαν βασιλιάς της Κωνσταντινούπολης, ό,τι έκαναν οι χριστιανοί αυτοκράτορες, προσκά­λεσε τον πατριάρχη να καθίσει, να φάει και να συζητήσει μαζί του.

Μόλις εκείνος έφτασε στο παλάτι του, τον δέχτηκε με μεγάλη τιμή, συζήτησε μαζί του πολλή ώρα και του έδωσε αμέτρητες υποσχέσεις. Όταν ήρθε η ώρα να φύγει, ο σουλτά­νος έβγαλε μια πολύτιμη ποιμαντορική ράβδο και τον παρακάλεσε να τη δεχτεί σαν δώρο. Ύστερα, θέλοντας και μη, ο πατριάρχης κατέβηκε μαζί του στην αυλή, όπου τον ανέβασε σε ένα άλογο που περίμενε έτοιμο και έδωσε εντολή στους άρχοντες της Αυλής του να τον συνοδέψουν με όλες τις τιμές. Πραγματικά οι αυλικοί, άλλοι μπροστά και άλλοι πίσω από τον πατριάρχη, τον συνόδε­ψαν μέχρι το σεπτό Αποστολείο, το οποίο είχε παραχωρήσει ο σουλτάνος για πατριαρχείο. 

 

 Ο ασεβέστατος και εξολοθρευτής των χριστια­νών σουλτάνος, πονηρός και πανούργος σαν αλε­πού, δεν τα έκανε όλα αυτά από ευλάβεια ή από καλοσύνη, αλλά για να ακούσουν οι χριστιανοί τις υποσχέσεις του και να έρθουν να κατοικήσουν στην Κωνσταντινούπολη η οποία είχε ερημωθεί από το μακρόχρονο πόλεμο και προπάντων μετά την κατάληψη της από τους Τούρκους.

 

Έδωσε επίσης στον πατριάρχη ο­ρισμένα γραπτά διατάγματα με τη σουλτανική σφραγίδα και την υπογραφή του, ούτως ώστε κανένας να μην τον ενοχλεί ή να του φέρνει αντιρρή­σεις. Με τα διατάγματα αυτά ο πατριάρχης θα έμενε για πάντα ανενόχλητος, αφορολόγητος και ασφαλισμένος από κάθε κίνδυνο, τόσο ο ίδιος όσο και οι διάδοχοί του, καθώς και οι υπόλοιποι ιερείς που βρίσκονταν κάτω από την εξουσία του»

Αποσπάσματα από το Χρονικό της Άλωσης του Γ. Φραντζή

Η κατάκτηση του βυζαντινού κράτους από τους Οθωμανούς, το 1453, ήρθε ως φυσική συνέπεια της παρακμής του.

Μέσα σε δυο αιώνες όλα τα εδάφη της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας είχαν κατακτηθεί.

Μόνο τα Ιόνια νησιά, με εξαίρεση την Λευκάδα για κάποια διαστήματα, δεν πέρασαν ποτέ στην οθωμανική εξουσία, αλλά βρίσκονταν κάτω από την κατοχή των Βενετών (μέχρι το 1797), και αργότερα των Γάλλων και των Άγγλων.

Ο Πατριάρχης, εκτός από θρησκευτικός ηγέτης, ήταν και εκπρόσωπος του ρουμ μιλλέτ, των υπόδουλων δηλαδή Ορθόδοξων Χριστιανών και λογοδοτούσε στο Σουλτάνο για τις πράξεις τους. Έτσι, κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας η Εκκλησία δεν είχε μόνο θρησκευτικά καθήκοντα αλλά αποφάσιζε και για πολλές υποθέσεις, όπως π.χ. για τις κληρονομιές. Παράλληλα, ο Πατριάρχης είχε τη δυνατότητα να ιδρύει σχολεία και να επιβάλλει ειδική φορολογία στους πιστούς.

Κάποιοι ορθόδοξοι κληρικοί αντιμετώπιζαν την τουρκική κατάκτηση ως θεραπεία σταλμένη από τον Θεό για τα σφάλματα των Βυζαντινών αυτοκρατόρων και του βυζαντινού λαού. Ωστόσο, υπήρχαν ιεράρχες, όπως ο Πατριάρχης Νεόφυτος ο Β’, που είχαν επηρεασθεί από τις ευρωπαϊκές ιδέες και αμφισβητούσαν την υποταγή στους Τούρκους.

 

Οι Φαναριώτες , Έλληνες από παλιές αρχοντικές οικογένειες που κατοικούσαν στη συνοικία Φανάρι της Κωνσταντινούπολης, σπούδαζαν στη Δυτική Ευρώπη, γνώριζαν ξένες γλώσσες και καταλάμβαναν υψηλές θέσεις στο οθωμανικό κράτος. 

Οι Φαναριώτες, όπως και οι ιεράρχες, ήταν απόλυτα εξαρτημένοι από τις διαθέσεις του κάθε Σουλτάνου.  

Από το 18ο αιώνα διορίζονταν από το σουλτάνο ηγεμόνες, στις Παραδουνάβιες ηγεμονίες (σημερινή Ρουμανία).

 

 

Οι προεστοί ή κοτζαμπάσηδες ή δημογέροντες ήταν τοπικοί άρχοντες σε κάθε χωριό, υπεύθυνοι

Έλληνας προεστός του 18ου αιώνα με την επίσημη στολή του, Αθήνα, Γεννάδειος Βιβλιοθήκη

για τη συγκέντρωση των φόρων. Υπολόγιζαν τον φόρο που αναλογούσε σε κάθε κάτοικο.Πολλοί από αυτούς απέκτησαν μεγάλη περιουσία  και πολιτική δύναμη.

 

«Οι κοτζαμπάσηδες ήταν χωρισμένοι σε δύο παρατάξεις και καθεμιά ακολουθούσε και υπηρετούσε αντίστοιχη τουρκική παράταξη. Κάθε παράταξη ήθελε να έχει την εξουσία, για να διοικεί τον τόπο και να πλουτίζει. Και η μια και η άλλη παράταξη ξόδευαν και όποια έβγαινε έπειτα νικήτρια και είχε πασά δικό της, όλα τα έξοδα τα φόρτωνε στους ραγιάδες»

Φωτάκου, Απομνημονεύματα περί της Ελληνικής Επανάστασης

 

Λεξιλόγιο

Φανάρι : συνοικία της Κωνσταντινούπολης, που βρίσκεται η  έδρα του Οικουμενικού

Φανάρι : συνοικία της Κωνσταντινούπολης

Πατριαρχείου.

Ραγιάς : ο χριστιανός υπήκοος του σουλτάνου. Αραβικής προέλευσης λέξη (ράγι=κοπάδι) που χρησιμοποιούσαν οι Οθωμανοί για τους μη μουσουλμάνους κατοίκους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η σημασία της λέξης ήταν περιφρονητική και είχε την έννοια του σκλάβου.

 

Το μάθημα σε αρχείο word: Οι-Οθωμανοί-κατακτητές-παραχωρούν-προνόμια

29-10-2024

ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ

1. Η Οθωμανική αυτοκρατορία ήταν ένα τεράστιο κράτος, που έφτασε να  απλώνεται από τη βόρεια Αφρική ως την κεντρική Ευρώπη και από την Αδριατική ως την Περσία. Η αρχή της τοποθετείται γύρω στο 1300 μ.Χ. και η διάλυση της το 1918.

2. Δημιουργοί της οθωμανικής αυτοκρατορίας ήταν οι Οθωμανοί Τούρκοι. Αρχηγός της Οθωμανικής αυτοκρατορίας ήταν ο σουλτάνος. Ο πρώτος του γιος (πρωτότοκος) έπαιρνε τη θέση του μετά το θάνατο του. Ρόλο πρωθυπουργού είχε ο Μεγάλος Βεζίρης. Πασάδες λέγονταν οι διοικητές περιοχών (π.χ. ο πασάς της Ηπείρου) που διορίζονταν από τη κεντρική διοίκηση της Κωνσταντινούπολης. Η κεντρική διοίκηση που είχε για έδρα της το παλάτι του σουλτάνου λεγόταν Υψηλή Πύλη.

3. Ο πληθυσμός της οθωμανικής αυτοκρατορίας ήταν χωρισμένος σε μιλέτ (ένα σύνολο ανθρώπων με κοινή θρησκεία).

Υπήρχαν:

α. το μουσουλμανικό μιλέτ,

β. το μιλέτ των χριστιανών,

γ. το μιλέτ των Εβραίων και

δ. το μιλέτ των Αρμενίων.

Κάθε μιλέτ είχε τον αρχηγό του, που εκπροσωπούσε το συγκεκριμένο πληθυσμό. Ο επικεφαλής του κάθε μιλλέτ διοριζόταν από το Σουλτάνο, έμενε στην Κωνσταντινούπολη και υποχρεωνόταν να του είναι πιστός.

4. Όσοι ανήκαν στο μουσουλμανικό μιλέτ είχαν περισσότερα δικαιώματα (π.χ. μπορούσαν να αποκτήσουν όλα τα αξιώματα, γίνονταν μάρτυρες στα δικαστήρια, η μαρτυρία τους βάρυνε περισσότερο). Όλοι οι υπόλοιποι έφτιαχναν μια μεγάλη ομάδα, αυτή των απίστων. Οι άπιστοι έπρεπε να πληρώνουν περισσότερους φόρους και υπάγονταν στη διαδικασία του παιδομαζώματος.

5. Ρουμ μιλέτ (τουρκ. millet-i Rûm, «μιλέτ των Ρωμαίων») ονομαζόταν το μιλέτ των Ορθόδοξων Χριστιανών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Rûm είναι η τουρκική μορφή της ελληνικής λέξης «Ρωμιός» που αναφερόταν σε όσους προέρχονταν από την ανατολική Ρωμαϊκή αυτοκρατορία. Με την ονομασία «Ρωμιοί» (Rûm) ήταν γνωστοί οι ορθόδοξοι πληθυσμοί, ελληνόφωνοι, σλαβόφωνοι, τουρκόφωνοι, που κατοικούσαν στα εδάφη της Οθωμανικής αυτοκρατορίας τα οποία παλαιότερα ανήκαν στο Βυζάντιο.

6. Αρχηγός του χριστιανικού μιλέτ (ρουμ μιλέτ) ήταν ο πατριάρχης, ο οποίος εκτός από θρησκευτικές αρμοδιότητες είχε και άλλες

Ο Σουλτάνος Μωάμεθ ο Β΄ παραδίδει το φιρμάνι με τα προνόμια στον Πατριάρχη Γεννάδιο

(π.χ. δικαστικές). Υπήρχε θρησκευτική ελευθερία αν και υπήρξαν και επεισόδια βίαιης αλλαγής θρησκείας (εξισλαμισμός) και θρησκευτικές διακρίσεις. Το Πατριαρχείο αναγνωρίζονταν από τους Οθωμανούς ως η ηγεσία όλων των υπόδουλων ορθόδοξων χριστιανών.

7. Καθοριστικός παράγοντας της καθημερινότητάς των χριστιανών ήταν η Εκκλησία. Από αυτήν πήγαζαν οι αντιλήψεις με βάση τις οποίες ερμηνευόταν η κοινωνική πραγματικότητα και ο κόσμος. Την περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας, η Εκκλησία ως θεσμός, αλλά και ως τόπος αναλαμβάνει διπλό ρόλο. Ο εκκλησιασμός και η θρησκευτική ζωή συντελούν στην ψυχική επαφή και ενότητα των Ρωμιών και τους βοηθούν να διατηρήσουν την πολιτιστική τους αυτοτέλεια. Από την άλλη ο ναός, εκτός από χώρος πίστης και λατρείας, γίνεται τόπος κοινωνικής ενότητας — εκεί συγκεντρώνεται η κοινότητα και οι πιστοί επικοινωνούν μεταξύ τους στις ποικίλες κοινωνικές εκδηλώσεις: γάμους, βαπτίσεις, συζητήσεις για οικονομικά και πολιτικά θέματα.

 

23-10-2024

Η ΘΕΡΜΟΤΗΤΑ ΔΙΑΔΙΔΕΤΑΙ ΜΕ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ

23-10-2024

Μετάδοση θερμότητας με αγωγή και με ρεύματα (πειράματα και παρουσιάσεις)

Μεταφορά θερμότητας με αγωγή

Μεταφορά θερμότητας με ρεύματα

 

22-10-2024

Λατινική κυριαρχία

Tι συμβολίζει το λιοντάρι στην εικόνα;

 

Μετά το 1204 μ.Χ. όπου οι Σταυροφόροι κατέλαβαν την Κωνσταντινούπολη, οι Βενετοί και οι σύμμαχοί τους, κατέκτησαν σημαντικά σημεία της Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Τότε ξεκινάει η χρονική περίοδος της Λατινικής κυριαρχίας ή ενετοκρατίας.

 

Τέλος της θεωρείται το 1566 μ.Χ., όταν πια κυριάρχησαν παντού στην περιοχή οι Οθωμανοί και καταλύθηκαν τα ενετικά κράτη, που είχαν συσταθεί στον ελληνικό χώρο, δηλαδή μία περίοδος 3,5 αιώνων.

 

Η Κρήτη έπεσε στα χέρια των Οθωμανών το 1669, ενώ τα Επτάνησα έμειναν στην κυριαρχία των Βενετών για εκατό χρόνια ακόμα, οπότε πέρασαν διαδοχικά στα χέρια όλων των Μεγάλων Δυνάμεων της εποχής.

 

 

Κοινωνικές τάξεις στην Κρήτη την εποχή της Βενετοκρατίας

Το κάστρο που έχτισαν οι Βενετοί στο Ηράκλειο

 

1. Στην ανώτατη κοινωνική βαθμίδα ανήκαν οι ευγενείς οι Βενετοί ευγενείς και φεουδάρχες  (φεουδάρχες = μεγαλογαιοκτήμονες, φέουδο = μεγάλη έκταση γης). Οι ευγενείς ήταν καθολικοί, άποικοι, είχαν πλήρη πολιτικά δικαιώματα και  κατείχαν τα μεγαλύτερα φέουδα.

2. Αριστοκράτες δεύτερης κατηγορίας ήταν οι Κρητικοί ευγενείς απόγονοι της παλιάς ελληνικής αριστοκρατίας.

3. Οι κάτοικοι των πόλεων, όσοι δεν ήταν ευγενείς, ονομάζονταν πολίτες ή αστοί. Η τάξη αυτή απαρτίζονταν από δημόσιους υπαλλήλους και ελεύθερους επαγγελματίες.

 

4. Στην κατώτερη κοινωνική βαθμίδα ανήκε ο λαός των πόλεων και της υπαίθρου. Οι χωρικοί δούλευαν στα κτήματα του δημοσίου ή των ιδιωτών, κατέβαλλαν φόρους  και ήταν υποχρεωμένοι σε αγγαρείες. Η πιο βαριά αγγαρεία ήταν στις γαλέρες. Πολλές φορές σε όσους έπεφτε αυτή η αγγαρεία αναγκάζονταν για να την αποφύγουν να τρέπονται σε φυγή στα βουνά ή να πουλούν την περιουσία τους για να πληρώσουν αντικαταστάτες.

 

Τέχνη

 

Σε επίσκεψή μας στο Βυζαντινό μουσείο θα έχουμε τη δυνατότητα να διακρίνουμε τις επιρροές της

Άγιος Γεώργιος, 1746, Ζάκυνθος, έργο του Ζακυνθινού ιερέα Νικολάου Καντούνη

αναγέννησης και της δυτικής τέχνης στη βυζαντινή τέχνη. Να παρατηρήσουμε τα ιταλοκρητικά έργα, θρησκευτικές εικόνες που έφτιαχναν κρητικοί αγιογράφοι επηρεασμένοι από τη δυτική τέχνη.

 

Να δούμε επίσης, ότι πολλοί κρητικοί αγιογράφοι κατέφυγαν στα Επτάνησα μετά την κατάκτηση της Κρήτης από τους Οθωμανούς και να παρατηρήσουμε την εξέλιξη της αγιογραφίας με ακόμα πιο έντονες ιταλικές επιρροές που ξεπερνούσαν τις φόρμες της βυζαντινής τέχνης. 

Η ενότητα σε αρχείο word : Λατινική κυριαρχία

19-10-2024

μαθήματα Παρασκευής 18/10

Γλώσσα:

βιβλίο εργασιών, σ. 25,26,27: ασκήσεις 7,8, 9

Μαθηματικά:

βιβλίο εργασιών: σ. 17, ασκήσεις 1,2,3,4

17-10-2024

Η θερμότητα μεταδίδεται με ρεύματα

 

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

 

 

 

16-10-2024

Η ΘΕΡΜΟΤΗΤΑ ΜΕΤΑΔΙΔΕΤΑΙ ΜΕ ΑΓΩΓΗ