22-09-2021

Η Αναγέννηση και η Θρησκευτική Μεταρρύθμιση

Ας παρατηρήσουμε προσεκτικά την παρακάτω εικόνα.

Τι να απεικονίζει άραγε ;

Ποιος να τη ζωγράφισε ;

Πότε και γιατί ;

Διατυπώστε τις σκέψεις σας.

Μήπως θα βοηθούσε να την βλέπαμε λίγο διαφορετικά;

Ας δοκιμάσουμε να την γυρίσουμε ανάποδα :  

Τώρα είναι κάπως καλύτερα ; Πρόκειται προφανώς για ένα χάρτη.

Κάποια σημεία του μας θυμίζουν έντονα μια ήπειρο. Ποια;

Γιατί ο χαρτογράφος τον σχεδίασε ανάποδα;

 

Ο Χάρτης της Οικουμένης 

Το 1459, ο Φρα Μάουρο, ένας μοναχός, ολοκλήρωσε μετά από 11 χρόνια δουλειάς τον περίφημο Χάρτη της Οικουμένης, ζώντας και δουλεύοντας μέσα στο μοναστήρι του Σαν Μικέλε στη Βενετία. Ο μοναχός αξιοποίησε όλες τις τότε γνώσεις, μαρτυρίες και πηγές, από τον Πτολεμαίο, ως τους Πορτογάλους θαλασσοπόρους της εποχής του.  Ο βόρειος πόλος είναι κάτω και ο νότιος επάνω καθώς ο Φρα Μάουρο επηρεάστηκε από τους Άραβες χαρτογράφους. Ο χάρτης διατηρεί όλες – σχεδόν – τις συμβάσεις και τους περιορισμούς που η καθολική εκκλησία επέβαλλε εκείνη την εποχή. Παρατηρούμε την επίπεδη και κυκλική μορφή, όπως επίσης ότι ο Κόσμος, περικλείεται από τον Ωκεανό – εμπόδιο που καθιερώθηκε για να μην προχωρήσει ο άνθρωπος πέραν αυτού ούτε με τη σκέψη του.

Ο χάρτης όμως παρουσιάζει και κάποιες ενδιαφέρουσες καινοτομίες: τα Ιεροσόλυμα δεν είναι το κέντρο του κόσμου, ο Ινδικός Ωκεανός δεν εμφανίζεται ως κλειστή λίμνη – όπως συνηθιζόταν τότε – αλλά σαν ανοιχτό πέλαγος που επικοινωνεί με τον Ατλαντικό ωκεανό. Το χάρτη αυτό παρήγγειλε και χρηματοδότησε αδρά, ο βασιλιάς της Πορτογαλίας Αλφόνσος ο Ε΄ για να βρεθούν συντομότεροι δρόμοι για τις Ινδίες που θα παρακάμπτουν την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Γι’ αυτό άλλωστε σε όλα τα μήκη και τα πλάτη των θαλασσών της Οικουμένης, απεικονίζονται να αρμενίζουν περήφανες καραβέλες.

Επομένως, ο χάρτης του Φρα Μάουρο, αποτυπώνει τη γεωγραφική γνώση της εποχής αλλά και τις ισορροπίες ανάμεσα στις επιταγές της Καθολικής Εκκλησίας και τις επιδιώξεις και φιλοδοξίες της κοσμικής εξουσίας. Δίκαια υποστηρίζεται από πολλούς ότι το έργο αυτό αποτελεί τη μετάβαση της Χαρτογραφίας σε μια νέα εποχή : την Αναγέννηση !

 

Είναι η εποχή που οι πόλεις της Ιταλίας συγκέντρωσαν τεράστια πλούτη από τις σταυροφορίες και το εμπόριο. Κάθε ιταλική πόλη ήταν οργανωμένη σαν μικρό κράτος, όπως οι πόλεις – κράτη της αρχαίας Ελλάδας. Πολλές από αυτές είχαν δημοκρατικό πολίτευμα. Σε αυτές τις συνθήκες, αρκετοί ηγεμόνες χρηματοδοτούσαν ζωγράφους, γλύπτες και αρχιτέκτονες για να φτιάξουν λαμπρά έργα.

 

Οι λόγιοι (μορφωμένοι άνθρωποι) της εποχής αναζήτησαν στις βιβλιοθήκες των μοναστηριών, καθώς και στα εδάφη της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, τα λογοτεχνικά, ιστορικά και ρητορικά κείμενα της αρχαιότητας, συνήθως γραμμένα στα λατινικά ή τα αρχαία ελληνικά. Πολλοί βυζαντινοί λόγιοι, μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς, κατέφυγαν στις ευρωπαϊκές πόλεις μεταφέροντας τις γνώσεις τους και συμβάλλοντας στη στροφή των πνευματικών ανθρώπων προς την αρχαία Ελλάδα και τον πολιτισμό της.

 

Πέρα από τη μελέτη της κλασικής αρχαιότητας, οι συγγραφείς υιοθέτησαν τη χρήση της καθομιλουμένης γλώσσας, κάτι που σε συνδυασμό με την εφεύρεση της τυπογραφίας, επέτρεψε σε ολοένα και περισσότερους ανθρώπους να έχουν πρόσβαση σε βιβλία, με πιο σημαντική περίπτωση τη Βίβλο.

Το 1450 ο Γουτεμβέργιος εφευρίσκει την τυπογραφία. Αυτή η εφεύρεση δίνει τη δυνατότητα να τυπωθούν και να κυκλοφορήσουν πολλά βιβλία που μέχρι τότε ήταν χειρόγραφα.

Το 1492 ο Χριστόφορος Κολόμβος ανακαλύπτει την Αμερική και οι απόψεις των ανθρώπων για τον τότε γνωστό κόσμο αλλάζουν.

Το 1543 ο Κοπέρνικος με το έργο του «Περί της περιστροφής των ουράνιων σφαιρών» εκφράζει την επαναστατική άποψη για την εποχή του ότι είναι η Γη που κινείται γύρω από τον Ήλιο.

Αυτή η άνθηση των επιστημών, των γραμμάτων και των τεχνών ονομάστηκε Αναγέννηση.

 

Το κείμενο και η δραστηριότητα σε μορφή word εδώ :

Η-Αναγέννηση-και-η-Θρησκευτική-Μεταρρύθμιση-δραστηριότητα-και-κείμενο (1)

 

Αναγέννηση και ζωγραφική

Αναγέννηση

Ας γνωρίσουμε μαζί μερικά έργα αναγεννησιακών ζωγράφων

Ραφαήλ

Η σχολή των Αθηνών

 

Ελ Γκρέκο

Ο διαμερισμός των ιματίων του Χριστού

 

ταφή του κόμη του Οργάθ

 

Λεονάρντο ντα Βίντσι

 

Μυστικός δείπνος

 

Μόνα Λίζα

 

Μιχαήλ Άγγελος

Η δημιουργία του Αδάμ

 

Σάντρο Μποτιτσέλλι

 

H γέννηση της Αφροδίτης

 

Αλληγορία της άνοιξης

 

Με λίγα λόγια :

Η Αναγέννηση και η Θρησκευτική Μεταρρύθμιση

Αναγέννηση : η άνθηση των γραμμάτων και των τεχνών. Η Αναγέννηση ήταν πολιτιστικό κίνημα που ξεκίνησε από τις ιταλικές πόλεις (Φλωρεντία, Νάπολη) και εξαπλώθηκε στην υπόλοιπη Ευρώπη ανάμεσα στο 14ο και το17ο αιώνα.

 Την εποχή αυτή, αναπτύχθηκαν ιδιαίτερα η λογοτεχνία, η επιστήμη, η θεολογία και οι τέχνες (ζωγραφική, γλυπτική, αρχιτεκτονική). Πολλοί μορφωμένοι άνθρωποι στράφηκαν στη μελέτη των αρχαίων ελλήνων και ρωμαίων συγγραφέων. Έτσι αναπτύχθηκε το κίνημα το Ουμανισμού.

Η Γέννηση της Αφροδίτης(λεπτ.), έργο του Σάντρο Μποττιτσέλλι, 1485–1486, Ουφίτσι,ΦλωρεντίαΙταλία.

 

 

 

 

 

Ουμανισμός σημαίνει «ανθρωπισμός». Είναι ο πολιτισμός που εξυψώνει το ανθρώπινο πνεύμα. Οι ουμανιστές πίστευαν στη λογική, στην «ανθρώπινη ευφυΐα… τη μοναδική και ασυνήθιστη δύναμη του ανθρώπινου μυαλού». Μελετούσαν την ελληνική γλώσσα , γραμματική, ρητορική, ιστορία, ποίηση και φιλοσοφία.  Σκοπός του ουμανισμού ήταν να δημιουργήσει ένα καθολικό άνθρωπο ο οποίος θα συνδυάζει πνευματική και φυσική τελειότητα και θα είναι ικανός να λειτουργεί έντιμα σε κάθε περίσταση.

Η Χίλντεγκαρντ του Μπίνγκεν (1098 – 1179),Γερμανίδα συγγραφέας,μουσικός και φιλόσοφος. Αν και προηγήθηκε της Αναγέννησης, ενσάρκωνε ιδανικά το ιδεώδες του «Καθολικού Ανθρώπου» και μετά το θάνατό της αναγνωρίστηκε ως Αγία.

 

 

 

 

Θρησκευτική Μεταρρύθμιση : Οι νέες ιδέες άρχισαν να επηρεάζουν και τη θρησκεία. Στις αρχές του 16ου αιώνα, οι Προτεστάντες, με αρχηγό το Λούθηρο εναντιώθηκαν στην εξουσία του Πάπα και τις καταχρήσεις της Καθολικής εκκλησίας και δημιούργησαν δική τους εκκλησία, την Προτεσταντική. Τότε ξεκίνησαν πόλεμοι ανάμεσα στους Προτεστάντες και τους Καθολικούς.

 Ο Μαρτίνος Λούθηρος (1483 – 1546) καλείται σε απολογία στη Δίαιτα της Βορμς (1521), όπου και αρνείται να ανακαλέσει τις θέσεις του. Έργο του Άντον φον Βέρνερ, 1877.

 

 

 

 

«Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ο Άνθρωπος» της Αναγέννησης…

Πώς να ήταν άραγε η ζωή στην εποχή της Αναγέννησης; Ποια ήταν η καθημερινότητα των ανθρώπων; Οι συνήθειές τους; Η πολιτική κατάσταση;
Με κεντρικό ήρωα τον Λεονάρντο Ντα Βίντσιμπορούμε να πάρουμε απαντήσεις σε πολλά ερωτήματα, μέσα από το σχετικό επεισόδιο της σειράς κινούμενων σχεδίων «Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ο Άνθρωπος»…

Το περιληπτικό κείμενο σε μορφή word εδώ :

Η Αναγέννηση και η Θρησκευτική Μεταρρύθμιση – με λίγα λόγια

Πηγές : http://el.wikipedia.org

Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Ο Χάρτης της Οικουμένης του Φρα Μάουρο

http://stin-st-taxi.blogspot.gr/