22-12-2021Οι Τούρκοι οργανώνονται για αντεπίθεση. Μια στρατιά θα κατέπνιγε την επανάσταση στη Δ. Ελλάδα και μια άλλη στην Ανατολική. Οι δύο στρατοί θα συναντιούνταν στην Πελοπόννησο όπου θα έφτανε και ο τουρκικός στόλος.
Η καταστροφή της Χίου
Ο στόλος με αρχηγό τον Καρά Αλή κινήθηκε εναντίον της Χίου.
Χιλιάδες στρατιώτες αποβιβάστηκαν στο νησί και το κατέστρεψαν.
Λίγο αργότερα ο Κανάρης ανατίναξε την τουρκική ναυαρχίδα στο λιμάνι της Χίου.
Ο τουρκικός στόλος εγκαταλείπει τα σχέδιά του.
Η μάχη στα Πέτα
Μετά την εξόντωση του Αλή πασά ο Χουρσίτ αποφάσισε να καταπνίξει την επανάσταση στην Ήπειρο. Οι Έλληνες μαζί με πολλούς φιλέλληνες αντιμετώπισαν τους Τούρκους στο Πέτα, όπου και νικήθηκαν. Οι Σουλιώτες αναγκάστηκαν να συνθηκολογήσουν και να καταφύγουν στα Επτάνησα. Μετά την ήττα στη μάχη του Πέτα, πολλοί Έλληνες που πήραν μέρος στη σύγκρουση κατέφυγαν στο Μεσολόγγι, το οποίο οι Τούρκοι πολιόρκησαν. Γρήγορα όμως έφτασαν ενισχύσεις στους πολιορκημένους και λύθηκε η πολιορκία.
Η καταστροφή του Δράμαλη
Αρχηγός της εκστρατείας στην Πελοπόννησο ορίστηκε ο Δράμαλης, που με τεράστια δύναμη έφτασε στο Άργος. Ο Κολοκοτρώνης τον αντιμετώπισε εφαρμόζοντας την τακτική της «καμένης γης», υποχρεώνοντάς τον να φύγει από το Μοριά. Κατά την υποχώρησή του στα Στενά των Δερβενακίων έγινε μια μεγάλη μάχη όπου οι Τούρκοι ηττήθηκαν, αφήνοντας στο πεδίο της μάχης χιλιάδες νεκρούς, τραυματίες και λάφυρα. Η Επανάσταση εδραιώθηκε.
Αναλυτικά :
Το καλοκαίρι του 1822, οι αντιπαραθέσεις και οι διαφωνίες ανάμεσα σε προεστούς, φαναριώτες και οπλαρχηγούς είχαν οδηγήσει τους επαναστάτες στα πρόθυρα του εμφυλίου πολέμου. Σε αυτό το κλίμα σύγχυσης και διάλυσης των επαναστατικών δυνάμεων, μια τεράστια στρατιά με επικεφαλής το Δράμαλη κατέβαινε προς την Πελοπόννησο. Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος έστειλε το παρακάτω γράμμα στην ελληνική κυβέρνηση :
«Σας στέλω 30.000 Τούρκους για να μονοιάσετε. Κάμετέ τους ότι θέλετε. Εγώ υπόσχομαι να μην αφήσω άλλους να περάσουν και αναλαμβάνω τον Σερασκέρ Χουρσίτ πασά».
Η είδηση της εισβολής του Δράμαλη στην Πελοπόννησο καθώς και η αναφορά στον τεράστιο στρατό του σκόρπισε τον πανικό. Απελπισμένοι οι χωρικοί εγκατέλειψαν τα χωριά τους αναζητώντας καταφύγιο στα βουνά. Η κυβέρνηση που έδρευε τότε στο Άργος αντί με το παράδειγμά της να δώσει θάρρος στον κόσμο δείλιασε και τα περισσότερα μέλη του Εκτελεστικού και του Βουλευτικού πανικόβλητα επιβιβάστηκαν σε δύο πλοία και ανοίχτηκαν στον Αργολικό Κόλπο για να γλιτώσουν.
Παράλληλα στο Άργος είχαν καταφύγει και ο Δ. Υψηλάντης με λίγους ατάκτους του, αλλά και οι πρόκριτοι της Κορίνθου που έντρομοι ανακηρύττουν τον Θ. Κολοκοτρώνη αρχιστράτηγο με απόλυτη ελευθερία δράσης. Μέσα σ΄ εκείνη την ατμόσφαιρα του τρόμου και της σύγχυσης δύο ιστορικές μορφές ξεχωρίζουν και επιβάλλονται, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και ο Δημήτριος Υψηλάντης λαμβάνοντας τη θαρραλέα απόφαση της άμεσης σύγκρουσης με τις δυνάμεις του Δράμαλη. Η δυνατή φωνή του Κολοκοτρώνη αντήχησε σ΄ όλη την Πελοπόννησο και χιλιάδες μαχητές άρχισαν να τον ακολουθούν. Την ημέρα που ο Δράμαλης στρατοπέδευσε στο Άργος ο Κολοκοτρώνης ξεκινούσε από την Τρίπολη έχοντας συγκεντρώσει πολυάριθμους ατάκτους που συνεχώς αυξάνονταν.
Κύριο πρόβλημα ήταν ο τεράστιος οθωμανικός στρατός σε αντίθεση με τις σχεδόν ανύπαρκτες ελληνικές δυνάμεις ατάκτων. Έτσι αναζητήθηκαν τρόποι που θα μπορούσαν να μειώσουν την ικανότητα του εχθρού. Πρώτη ενέργεια παθητικής άμυνας ήταν η τακτική της καμμένης γης, δηλαδή, η άμεση διαταγή να καούν όλα τα αγροτικά προϊόντα και οι καρποί του αργολικού κάμπου και να απομακρυνθούν όλα τα κοπάδια αιγοπροβάτων και των βοοειδών από την περιοχή.
Ο Δράμαλης φθάνοντας με το στρατό του στο Άργος αντελήφθη την ερήμωση του κάμπου. Ο τεράστιος στρατός του δεν μπορούσε να βρει τα απαραίτητα τρόφιμα ούτε ακόμα και νερό. Το καλοκαίρι του 1822 ήταν ιδιαίτερα ζεστό κι αυτό έκανε τις συνθήκες ακόμα πιο δύσκολες για το στρατό του Δράμαλη.
Ο Κολοκοτρώνης πρότεινε να περικυκλώσουν τους Τούρκους και έτσι ο Δράμαλης βρέθηκε αποκλεισμένος στην πεδιάδα της Αργολίδας. Αποφάσισε να επιστρέψει προσωρινά στην Κόρινθο και στα τέλη Ιουλίου του 1822, κινήθηκε προς τα Δερβενάκια, ένα στενό που ενώνει την Αργολική με την Κορινθακή πεδιάδα.
Οι Τούρκοι της εμπροσθοφυλακής μπήκαν στο στενό πέρασμα και όταν έφτασαν στην έξοδο δέχτηκαν τα πυρά των κρυμμένων Ελλήνων από όλες τις πλευρές. Οι μάχες κράτησαν τρεις μέρες και οι Τούρκοι είχαν τρομακτικές απώλειες, σε ανθρώπους, ζώα και υλικά. Η στρατιά του Δράμαλη ουσιαστικά διαλύθηκε.
Σύντομα η καταστροφή του Δράμαλη έγινε τραγούδι και θρύλος σε πολλά δημώδη ελληνικά τραγούδια:
Της Ρούμελης οι Μπέηδες και του Μωριά οι λεβέντες
Στο Ντερβενάκι κείτονται κορμιά δίχως κεφάλια…
Δερβενάκια (χάρτης)
Τα Δερβενάκια σήμερα
